پا درد در سالمندان - روش های درمانی

علت درد ساق پا در سالمندان چیست؟

پا درد یکی از شایع ترین مشکلاتی که بسیاری از سالمندان با آن دست و پنچه نرم می کنند. شکایت های بسیاری از این عزیزان دیده می شود که دائما می گویند پاهایم گزگز می کند...پاهایم دیگر قدرت راه رفتن را ندارد و هزاران گله و شکایت دیگر که خیلی در این سن شنیده می شود.

اما متاسفانه باید گفت چنین شکایت هایی طبیعی هستند و بسیاری از سالمندان به دلیل اینکه که سال های زیادی روی پاهای خود ایستاده اند دچار برخی تغییرات در پاها می شوند. با اینکه چنین دردهای طبیعی هستند و احتمال اینکه بسیاری از افراد در پیری به آن دچار شوند؛ بسیار زیاد است. اما به کمک تکنیک ها و روش هایی می توان پا درد در سالمندان را درمان کرد و این عزیزان را از چنین دردهای خلاص کرد.

حتما بخوانید: علت پا درد در شب چیست؟

برای یافتن بهترین روش های درمان پا درد در سالمندان در ابتدا باید علت این نوع درد ها مشخص شود. از جمله شایع ترین دلایل درد پا در سالمندان شامل موارد زیر می‌شود:

• آرتروز پا
•  ظهور زائده استخوانی در کنار پا
•  مشکلات پای دیابتی در سالمندان
•  درد پاشنه پا
•  صاف بودن کف پا
•  میخچه و پینه

از دیگر دلایل درد پا در سالمندان که کمتر مورد توجه قرار می گیرد؛ می توان به موارد زیر اشاره کرد:

•  بروز مشکلاتی در ناحیه کمر و ستون مهره ها
•  خستگی و راه رفتن بیش از حد
•  در اثر سرماخوردگی ممکن است بیمار به گرفتگی و کوفتگی و درد دچار شود.
•  بیماری واریس
•  پوشیدن کفش های نامناسب
•  کم شدن هورمون های استروژن و دیگر هورمون های مورد نیاز زنان در دوران یائسگی
•  چاقی و اضافه وزن که فشار زیادی را به اندام های تحتانی پا وارد می کند.

البته علت درد پا بسته به محل درد نیز متفاوت است؛ برای مثال علت درد ساق پا، عموما به دلیل چنین عواملی می باشد:

•  آسیب دیدگی و گرفتگی عضلات ساق پا
•  شین اسپلینت ( به التهاب بافت ها و ماهیچه هایی که در لبه استخوان شین قرار دارد؛ شین اسپلینت می گویند)
• تاندونیت آشیل پا
•  کشیدگی رباط
•  لخته شدن خون در اندام های پایینی بدن

علت درد کف پا در سالمندان

درد قوس پا اصطلاحی است که برای توصیف دردهای موجود در کف پا بکار می رود. زمانی که فرد به درد کف پا مبتلا می شود معمولا بافت های نرم او در میان کف پا دچار التهاب می شود.

از شایع ترین دلایل درد کف پا در سالمندان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• فاسئیت پلانتار
• شکستگی تنشی استخوان
• پیچ خوردگی یا رگ به رگ شدن رباط
• التهاب تاندون های زانو
• آرتروز پا
• بدشکلی پا
• ورود اشیاء خارجی به داخل پا

درمان درد کف پا در سالمندان شامل موارد زیر می‌شود:

• استراحت، یخ، بانداژ، بالا بردن سطح عضو آسیب‌دیده ( استفاده از روش RICE)
• استفاده از داروهای مسکن غیر نسخه‌ای
• استفاده از کفش و یا ارتزهای طبی به‌منظور کاهش فشار بر پا و افزایش تعادل پا
• تغییر کفش (بدون پاشنه‌بلند) و استفاده از کفش های مناسب برای ورزش
• تمرینات کششی به منظور تقویت و درمان دردهای ناشی از آن
• درمان درد کف پا، ناشی از نافرمی‌های کف پا (کف پای صاف یا قوس زیاد کف پا یا مشکلات مربوط به ساختار انگشتان پا) با روش‌های درمانی مخصوص به آن عارضه
• درمان درد کف پا، ناشی از بیماری‌هایی که می‌توانند باعث درد و التهاب شوند مانند آرتروز، دیسک کمر و..

برای درمان پا درد در سالمندان چکار باید کرد؟

درد اغلب موارد درمان پا درد سالمندان با روش های خانگی و ساده بهبود می یابد و نیازی به انجام اقدامات جدی نیست. از جمله روش های خانگی درمان پا درد در سالمندان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

•  پای خود را در موقعیت استراحت قرار دهید و با استفاده از بالش‌هایی آن‌ها را بالاتر آورید تا خون به گردش در بیاید. با به گردش در آمدن خون در پا التهاب و درد پا تا حد زیادی کاهش می یابد.
•  تا زمان بهبودی پاها، از مسکن‌هایی که بدون نسخه امکان تهیه‌ی آن‌ها وجود دارد مانند آسپرین یا ایبوپروفن، استفاده کنید تا درد و ناراحتی خود را تسکین دهید.
•  جوراب‌های فشرده‌سازی بپوشید و با استفاده از جورابی ساق بلند آن را پوشش دهید.
•  مقداری یخ را، حداقل چهار مرتبه در روز، برروی ناحیه‌ی دردناک پا قرار دهید. این کار در کاهش درد و التهاب شما بسیار موثر است.
•  درد خود را با حرکات کششی مخصوص درد پا کاهش دهید.

در صورتی که درد شما به کمک روش هایی که پیشنهاد داده شد تسکین نیابد در این صورت باید هرچه به پزشک و متخصص ارتوپد مراجعه کنید. از جمله روش های پزشکی که اغلب پزشکان برای کاهش پا درد در سالمندان استفاده می کند عبارت‌اند از:

دارو درمانی

داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) که بدون نسخه نیز قابل تهیه هستند، از قبیل آسپرین، ایبوپروفن و یا ناپروکسین، در تسکین درد بسیار مؤثر خواهند بود.

همچنین ممکن است پزشک ارتوپد برای رهایی از اسپاسم، یک شل‌کننده‌ی عضلانی تجویز شود. در موارد درد شدید، ممکن است همراه با داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی و داروهای شل‌کننده‌ی عضلانی، یک داروی مسکن نیز تجویز شود.

فیزیوتراپی

فیزیوتراپی در بازیابی کامل فعالیت‌ها در اسرع وقت و جلوگیری از آسیب مجدد بسیار مؤثر خواهد بود. متخصصین طب فیزیکی بهترین شیوه‌های برخاستن و راه‌ رفتن، تمریناتی برای تقویت و کشش بخش پایین کمر ، پاها و عضلات شکم را به شما آموزش می دهد. از جمله روش های فیزیوتراپی که برای درمان درد پا در سالمندان استفاده می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اوزون تراپی
• لیزرتراپی
• تجویز کفی و کفش های طبی

جراحی 

انجام جراحی برای درمان پا درد در سالمندان به ندرت انجام می شود؛ مگر  در مورادی که پا درد به دلیل مشکلات ساختاری در استخوان همچون سیاه شدن سر استخوان ران و آرتروز ایجاد شود و درد بیمار به کمک روش های غیرجراحی تسکین نیابد.

پیشگیری از پا درد در سالمندان

با افزایش سن بدن دچار تغییراتی می شود که یکی از مهم ترین تغییرات ضعیف شدن عضلات و استخوان ها بدن است که نتیجه چنین چیزی بروز دردهای در اندام های اسکلتی بدن از جمله پا می باشد. در صورتی که برای کاهش سرعت و میزان این روند تخریبی کاری نکنیم در پیری زمین گیر خواهید شد و دائما در معرض انواع شکستگی ها قرار دارید.

به همین جهت برای پیشگیری از پا درد در هنگام پیری پیشنهاد می کنید از چنین برنامه پیروی کنید:

به طور منظم به ورزش کردن بپردازید

بهتر است از جوانی ورزش های مقاومتی را شروع کنید و ورزش کردن را تا جایی که می توانید ادامه دهید. پیاده روی و ورزش های هوازی به تنهایی کارساز نیست به همین جهت همه ما باید برای تقویت عضلات و استخوان های خود در کنار ورزش ها، به ورزش های مقاومتی بپردازیم.

از چاقی بپرهیزید

اضافه وزن فشار زیادی را بر استخوان ها و مفاصل بدن وارد می کند و همین عامل موجب می شود در آینده به مشکلات متعددی از جمله پا درد دچار شوید. پس برای اینکه در میانسالی و پیری استخوان، عضلات و مفاصل سالمی داشته باشید؛ از چاقی بپرهیزید.

همچنین تحمل وزن اضافه می تواند وضعیت و ساختار استخوان بندی شما را تغییر دهد و همین عامل منجر به بروز عارضه هایی دردناکی همچون ورم پا و مچ پا در دوران پیری می شود.

از کفش های مناسب استفاده کنید

بسیاری از آسیب‌های پا و مچ پا به علت استفاده از کفش‌های نامناسب است. کفش های پاشنه بلند دشمن جدی برای پاها تلقی می شوند اینگونه کفش ها تمام وزن بدن را بر روی انگشتان پا قرار می دهد و همین عامل موجب بروز درد در پاها می شود. پیشنهاد می شود اگر می خواهید در دوران پیری کمتر دچار پا درد شود از کفش های مناسب و متناسب با فعالیتی که انجام می دهد؛ استفاده کنید.

مصرف ویتامین ها و پروتئین کافی

ویتامین دی برای جذب کلسیم و حفظ تعادل مواد معدنی در بدن ضروری است. ویتامین دی ناکافی باعث اختلال در جذب کلسیم و تضعیف استخوان ها به همراه درد مفاصل می شود. کمبود ویتامین دی همچنین می تواند منجر به تضعیف ماهیچه ها گردد. که همین عامل احتمال ابتلا به انواع دردهای ماهیچه ای و اسکلتی از جمله پا درد را در آینده افزایش می دهد.

استفاده از پروتئین در رژیم غذایی نیز برای مبارزه با از دست دادن عضلات مهم است چراکه توده های ساختاری را برای عضلات فراهم و رشد آنرا تحریک می کند.

چگونه پا درد سالمندان را در خانه درمان کنیم؟

راه‌هایی هم برای درمان پا درد سالمندان در خانه وجود دارند، که می‌توانید پیش از مراجعه به پزشک امتحان کنید. اگر به پزشک هم مراجعه کرده‌اید و مشغول مصرف داروهای تجویزی هستید، بازهم می‌توانید از این روش‌ها برای کاهش درد استفاده کنید.

1. روش RICE را جدی بگیرید

اگر پا درد سالمندان به‌خاطر آسیب جزئی است، می‌توانید از روش رایس استفاده کنید. این روش از بهترین درمان‌های خانگی برای ورم پا ناشی از آسیب‌های جزئی است.

واژه انگلیسی رایس (RICE) از حروف اول چهار کلمه استراحت (Rest)، یخ (Ice)، فشرده‌سازی (Compression) و بالا بردن (Elevation) تشکیل شده است.

• استراحت: به ناحیه آسیب‌دیده استراحت بدهید تا هم از آسیب بیشتر جلوگیری شود، هم سریع‌تر بهبود پیدا کند.
• یخ: بازهم تأکید می‌کنیم که اگر درد پا ناشی از آسیب‌های جزئی است، می‌توانید برای کاهش تورم و درد، روی ناحیه آسیب‌دیده یخ بمالید.
• فشرده‌سازی: برای کاهش تورم و درد از باند کشی استفاده کنید. این باندها را از داروخانه‌ها یا فروشگاه‌های لوازم پزشکی بخرید.
• بالا بردن: ناحیه آسیب‌دیده را آن‌قدر بالا ببرید که از سطح قلب بالاتر قرار بگیرید. این روش به کاهش تورم کمک می‌کند.

2. مسکن بدون نیاز به نسخه مصرف کنید

از مسکن‌هایی مانند استامینوفن استفاده کنید که نیازی به نسخه پزشک ندارند. البته اگر فرد سالمند دچار شرایط پزشکی خاصی است یا بیماری دیگری دارد که مصرف استامینوفن را دچار ریسک می‌کند، حتما با پزشک مشورت کنید.

3. ناحیه آسیب‌دیده را گرم کنید

برای درمان گرفتگی‌های عضلانی در پا، از پد گرم‌کننده روی ناحیه آسیب‌دیده استفاده کنید. حمام آب گرم هم مفید است. استفاده از گرما به‌طور کلی درمان خانگی فوق‌العاده‌ای برای درد ساق پاست، چون به شل شدن عضلات سفت کمک می‌کند و گرفتگی عضلات را در سالمندان تسکین می‌دهد.

4. کشش بدهید

حرکات کششی هم مانند گرما، به کاهش تنش در عضلات کمک می‌کنند. اگر گرفتگی ساق پا دارید، پایتان را صاف کرده و سپس طوری برگردانید که انگشتان پا به‌سوی خودتان قرار بگیرند. طوری این حرکت را انجام بدهید که کشیدن شدن ماهیچه ساق پا را احساس کنید.

حداقل پنج ثانیه در این وضعیت بمانید. اما اگر دردتان بیشتر شد، این کار را متوقف کنید. حرکات کششی قبل از خواب می‌توانند به تسکین گرفتگی عضلات پا در شب و درمان پا درد سالمندان در خانه کمک کنند.

منبع :

spryngme.com