ورم مفصل - علائم، علل ایجاد و روش های درمان آن

دلایل ورم مفصل

ورم مفصل زمانی اتفاق می افتد که مایعی که مفصل را احاطه کرده؛ زیاد شود و مفصل بزرگتر از حالت طبیعی نشان دهد. ورم مفصل علاوه بر اینکه باعث می شود مفصل بزرگتر به نظر برسد موجب بروز دردهایی در مفصل می شود که همین مورد مشکلات و محدودیت هایی برای بیمار به وجود می آورد.

مایع مفصلی همان آب مفصل است که در درون تمام مفاصل بدن وجود دارد. وظیفه اصلی این مایع لغزنده کردن سطوح مفصلی است که نقش مهمی در حرکت کردن مفصل ایفا می کند. پس به صورت طبیعی در درون تمام مفاصل بدن مایعی وجود دارد اما مقدار آن کم و محدود می باشد.

اما برخی بیماری ها و آسیب های مفصلی هستند که موجب ترشح بیش از حد مایع مفصلی می شوند. از مهم ترین اختلالات و بیماری هایی که موجب ورم مفاصل می شوند عبارت‌اند از:

• عفونت های ویروسی، چرکی در مفصل
• بیماری متابولیک  همچون نقرس
• روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید
• آرتروز یا ساییدگی مفصل

در اغلب موارد ورم مفاصل به عنوان یک هشدار سیستم ایمنی است که در موارد بیماری های عفونی ظاهر می شود. البته همیشه عفونت و بیماری آرتریت موجب افزایش مایع درون مفصل و ورم مفاصل نمی گردد و عوامل و اختلالات زیادی هستند که در بروز این عارضه دخیل هستند:

• پارگی رباط صلیبی
• پارگی مینیسک زانو
• خونریزی در درون مفصل یا همارتروز
• ضربه دیدن مفصل مورد نظر در اثر حوادث ناگهانی
• تورم پوست اطراف مفصل به دنبال واکنش آلرژیک و حساسیت

علائم و نشانه های ورم مفصل

مفصل محلی است که دو استخوان در کنار یکدیگر قرار گرفته و امکان حرکت استخوان را فراهم می آورد. در اطراف تمام مفصل های بدن پرده بافتی کلفت پوشانده شده است که به آن کپسول مفصلی می گویند.

مایع مفصلی از درون این ناحیه از مفصل ترشح می شود و در صورتی که آسیب به مفصل وارد شود بدن در طی یک واکنش طبیعی برای جبران آسیب دیدگی میزان مایع مفصلی را افزایش می دهد و نتیجه آن تغییر سایز دادن مفصل یا ورم مفصل است.

ورم مفصل علاوه بر افزایش حجم با چنین نشانه هایی همراه است:

• سرخی و احساس گرمای شدید در ناحیه ورم مفصل
• کاهش دامنه حرکتی و محدود شدن حرکات مفصل
• تورم همراه با درد در مفصل
• خشک و سفت شدن مفاصل بدن

عواملی که خطر ورم مفصل را تشدید می کند

با اینکه انواع بیماری ها و اختلالات می تواند ورم مفصل را در پی داشته باشد اما برخی عوامل هستند که خطر ابتلا به ورم را افزایش می دهند.که این عوامل شامل:

سابقه خانوادگی ابتلا به ورم مفصل

این بدانید اگر یکی از اعضای خانواده شما به بیماری های مفصلی و در پی آن ورم مفصل دچار شود؛ شما نیز در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارید.

فعالیت های ورزشی سنگین

با آنکه ورزش می تواند باعث نرم و منعطف شدن مفصل شود و احتمال آسیب دیدگی را به حداقل برساند اما برخی حرکات ورزشی هستند که فشار زیادی را بر مفصل وارد می کنند و موجب آسیب دیدن مفصل در نهایت ورم مفصل می شوند.

بالا رفتن سن

هر چقدر سن بالاتر می رود احتمال اینکه بیشتر در معرض خطر ورم مفصل قرار بگیرید؛ بیشتر است زیرا خطر ابتلا به بیماری آرتریت، آرتروز و نقرس با افزایش سن افزایش می یابد.

جنسیت

متاسفانه باید گفت خانم ها به دلیل جسه بدنی ضعیف و مفصل های ضعیف زودتر در معرض آسیب دیدگی و ورم قرار می گیرند. البته در برخی بیماری ها همچون نقرس که باعث ورم مفاصل می شود؛ عکس این موضوع صدق می کند.

آسیب دیدگی های قبلی مفصل

در صورتی که آسیب دیدگی های قبلی به درستی درمان نشود؛ بر شدت آسیب دیدگی افزوده می شود و بیمار بیشتر در معرض ورم مفصل قرار می گیرد.

اضافه وزن و چاقی

چاقی و اضافه وزن با فشاری که بر مفصل های بدن از جمله زانو، لگن وارد می کند. خطر ابتلا به بیماری های مفصلی از جمله آرتروز را افزایش می دهد.

راهکارهای خانگی برای کم کردن ورم مفاصل

از آنجایی که ورم مفصل عملکرد و انعطاف پذیری مفصل را کاهش می دهد از این رو هر چه سریعتر باید تحت درمان قرار بگیرید. ورم مفصل متوسط را می توان در خانه با راهکارهای خانگی درمان کرد. از جمله راهکارهای خانگی برای درمان ورم مفصل می توان به:

سرد کردن مفصل ورم کرده

کمپرس یخ برای کاهش سرعت جریان خون در نتیجه فروکش کردن ورم و درد مفصل می تواند بسیار موثر است. البته استفاده درست و مناسب از یخ بسیار اهمیت دارد زیرا منجر به تشدید درد و بدتر شدن ورم مفصل می شود.

بی حرکت کردن مفصل با باندهای کشی

باندهای کشی، باندهای قابل انعطافی هستند که حالت کشانی دارند و با ایجاد فشار موضعی، فشار را از روی مفصل بر می دارند. این باندها وظیفه  فشرده سازی قسمت آسیب دیده را برعهده دارد و بدین طریق باعث کنترل تورم و کاهش درد بیمار می شود.

بالا نگه داشتن مفصل ورم کرده

شما می توانید در هنگام استراحت مفصل آسیب دیده را بالا نگه دارید. بالا نگه داشتن مفصل ورم کرده در کاهش ورم و التهاب مفصل بسیار تاثیرگذار است.

روش های درمان ورم مفاصل

همان طور که ملاحظه کردید؛ عوامل و بیماری های مختلفی در بروز تورم مفصل دخیل است؛ از این رو درمان این عارضه باید بر اساس علت آن انجام شود. البته این روش های درمانی زمانی بکار می رود که راهکارهای خانگی بی تاثیر باشد. از جمله روش های درمان ورم مفصل می توان به:

مصرف داروهای ضدالتهاب

داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی همچون ایبروفن و داروهای کورتیکواستروئید نظیر پردنیزون از جمله داروهایی هستند که برای تسکین درد تجویز می شوند.

خارج کردن مایع مفصلی با سرنگ

در صورت که ورم مفصل تنها با تورم و افزایش حجم همراه باشد در این صورت پزشک ارتوپد مایع اضافی را با استفاده از سوزن تخلیه می کند.

جراحی سینوویکتومی

از روش جراحی سینوویکتومی در مورادی که بافت سینوویال بیش از حالت طبیعی رشد کند و بدین طریق مایع مفصلی بیش از حد تولید شود استفاده می شود تا بدین صورت بافت اضافی از مفصل خارج شود.

همچنین در مورادی که استخوان اضافی در اطراف مفصل ایجاد شود و باعث بروز محدودیت شود در این صورت نیز بیمار نیاز به جراحی خواهد داشت.