زانو جراحی دوطرفه مفصل زانو + خطرات، انواع و فرایند درمان آن
بررسی اجمالی
آرتریت، التهاب مفاصل است. این بیماری می تواند یک مفصل یا چند مفصل را درگیر کند و باعث درد و سفتی در نواحی آسیب دیده شود. هنگامی که این علائم در یک یا هر دو زانو رخ می دهد، معمولاً نشان می دهد که غضروف مفاصل فرسوده شده است. در این مرحله ممکن است برای جایگزینی مفاصل آسیب دیده و تسکین علائم، جراحی تعویض مفصل زانو انجام شود.
در طی جراحی تعویض مفصل زانو، جراح نواحی آسیب دیده مفصل زانو را با زانویی مصنوعی به نام پروتز جایگزین می کند. پروتز از فلز، پلاستیک و سرامیک ساخته شده است. می تواند تقریباً تمام عملکرد زانوی آسیب دیده را بازیابی کند و درد آرتریت را تسکین دهد.
اگر درد زانو در فعالیت‌های روزانه‌تان اختلال ایجاد کند و بر کیفیت زندگی‌تان تأثیر منفی بگذارد، معمولاً پزشک جراحی تعویض مفصل زانو را توصیه می‌کند. در بیشتر موارد، این نوع جراحی در افراد بالای 60 سال انجام می‌شود، زیرا افراد جوان تر معمولاً زودتر زانوهای مصنوعی خود را فرسوده می کنند.
هنگامی که آرتریت شدید، هر دو زانو را درگیر می کند، پزشک ممکن است جراحی تعویض مفصل هر دو زانو را پیشنهاد دهد. با این حال، خطر بیشتری در این نوع جراحی وجود دارد، بنابراین معمولاً فقط به کسانی توصیه می شود که:
- از لحاظ فیزیکی متناسب هستند
- سلامت کلی دارند
- انگیزه انجام فیزیوتراپی و توانبخشی پس از جراحی برای بازیابی تحرک خود را دارند
انواع جراحی تعویض مفصل زانو
جراحی تعویض مفصل زانو ممکن است شامل یک یا دو عمل جراحی باشد. هنگامی که هر دو زانو به طور همزمان تعویض می شوند، این جراحی به عنوان تعویض مفصل همزمان دو طرفه زانو شناخته می شود. هنگامی که هر زانو در زمان متفاوتی تعویض می شود، به آن تعویض مفصل دوطرفه زانو می گویند. هر یک از جراحی ها ممکن است شامل هر ترکیبی از تعویض کامل مفصل زانو یا تعویض جزئی زانو باشد.
حتما بخوانید: علت تعویض مفصل زانو
تعویض مفصل همزمان دو زانو
با تعویض مفصل همزمان دو طرفه ، هر دو زانوی شما در طول یک عمل جراحی تعویض خواهند شد. مزیت اصلی روش همزمان این است که فقط یک دوره بستری در بیمارستان و یک دوره توانبخشی برای بهبودی هر دو زانو لازم است.
با این حال، توانبخشی ممکن است کندتر باشد، زیرا استفاده همزمان از هر دو زانو دشوارتر است. در واقع، بسیاری از افرادی که تحت عمل جراحی دو طرفه همزمان زانو قرار می‌گیرند، در زمان بهبودی در خانه نیاز به کمک دارند.
تعویض همزمان دو طرفه زانو همچنین به زمان بیشتری برای انجام نیاز دارد. این روش معمولاً سه تا چهار ساعت طول می کشد، در حالی که تعویض مرحله ای دو طرفه زانو حدود دو ساعت طول می کشد.
از آنجایی که تعویض همزمان دو طرفه زانو مستلزم زمان بیشتر و دوزهای سنگین تری از داروی بیهوشی است، خطر بروز عوارض افزایش می یابد. این جراحی برای کسانی که بیماری قلبی یا بیماری ریوی دارند توصیه نمی شود. این گروه های پرخطر ممکن است مشکلات قلبی یا از دست دادن خون بیش از حد را در حین جراحی و بعد از آن تجربه کنند.
تعویض مرحله ای دو طرفه زانو
در تعویض مرحله ای دو طرفه زانو، هر دو زانو در طی دو عمل جراحی جداگانه تعویض می شوند. این جراحی ها با فاصله چند ماه انجام می شوند. هر عمل جراحی حدود دو ساعت طول می کشد. روش مرحله‌ای به زانوی اول اجازه می‌دهد تا قبل از جراحی زانوی دوم بهبود یابد.
مزیت اصلی روش مرحله ای کاهش خطر عوارض است. همچنین به بستری کوتاه تری در بیمارستان نیاز دارد.
با این حال، از آنجایی که این روش به دو عمل جراحی نیاز دارد، دوره توانبخشی کلی می تواند بسیار طولانی تر باشد. این ممکن است بازگشت شما به برخی از فعالیت های روزانه را به تاخیر بیندازد.
خطرات تعویض مفصل زانو
خطرات مرتبط با جراحی های همزمان و مرحله ای تعویض مفصل دو زانو عبارتند از:
- عفونت
- لخته شدن خون
- حمله قلبی
- سکته
- آسیب عصبی
- جواب ندادن مفصل مصنوعی
- نیاز بالقوه برای تزریق خون
افراد بالای 65 سال بیشتر احتمال دارد که عوارض ناشی از جراحی تعویض مفصل زانو را تجربه کنند. مردان نیز نسبت به زنان در معرض خطر بیشتری برای عوارض هستند.
چه کسانی معمولاً جراحی تعویض مفصل دوطرفه زانو را انجام می دهند؟
فرض کنید درمان های غیرجراحی به تسکین درد زانو کمکی نمی کند. در این صورت، پزشک شما ممکن است جراحی تعویض دوطرفه زانو را توصیه کند، به خصوص اگر علائم زیر داشته باشید:
- زانوهای دردناک و ملتهب
- دردی که به تدریج در طول زمان ایجاد می شود یا شما را در شب بیدار نگه می دارد
- سفتی در مفاصل زانو که خم و صاف کردن زانوها را دشوار می کند
- درد در مفاصل زانو پس از فعالیت
- زانوهای شما در حین حرکت قفل می شوند یا گیر می کنند
- زانوهای شما صدای ترکیدن و کلیک می دهند یا ساییدگی و چسبندگی دارند
- ضعف یا ناپایداری زانو
- بی ثباتی یا محدودیت حرکت زانو
- رادیوگرافی نشان می دهد که در جایی از زانوهای شما استخوان ها با هم برخورد می کند
شایع ترین علت زانو درد مزمن و دلیل اکثر افرادی که جراحی تعویض دوطرفه زانو انجام می دهند، آرتریت است. اگرچه انواع مختلفی از آرتریت وجود دارد، اما بیشتر دردهای زانو تنها در سه نوع آن ایجاد می شوند:
- آرتروز
- روماتیسم مفصلی
- آرتریت پس از ضربه
واجد شرایط بودن برای جراحی تعویض دوطرفه زانو بر اساس درد و سطح ناتوانی بیمار است. اکثر بیمارانی که تحت عمل جراحی تعویض مفصل زانو قرار می‌گیرند بین 50 تا 80 سال سن دارند، اما این جراحی بر روی افراد در هر سنی از جمله کودکان با موفقیت انجام شده است.
بهترین کاندیدها برای جراحی تعویض دوطرفه زانو از نظر فیزیکی فعال هستند و در عضلات، رباط ها و تاندون های اطراف زانو قدرت دارند. هر چه فرد سالم تر باشد، معمولاً در طول جراحی و بهبودی عملکرد بهتری خواهد داشت.
انتظارات واقع بینانه برای تعویض مفصل زانو
هنگام در نظر گرفتن هر نوع جراحی تعویض زانو، ضروری است که با انتظارات واقع بینانه در مورد اینکه آن عمل چه کاری را می تواند و چه کاری را نمی تواند انجام دهد، وارد آن شوید.
اکثر افرادی که جراحی تعویض دوطرفه زانو انجام می دهند، شاهد کاهش چشمگیر درد زانو و بهبود قابل توجهی در توانایی خود در انجام فعالیت های روزمره خواهند بود. اما نکته مهمی که باید به خاطر داشته باشید این است که تعویض مفصل زانو به شما قدرت فوق العاده ای نمی دهد یا به شما اجازه نمی دهد تا کاری بیش از آنچه قبل از ابتلا به آرتروز می توانستید، انجام دهید.
نکته دیگری که باید در نظر گرفت، سطح فعالیت مناسب پس از جراحی تعویض مفصل دو طرفه زانو است. بیشتر جراحان توصیه می‌کنند که از ورزش‌های پرتحرک مانند فوتبال یا هاکی یا فعالیت‌هایی مانند دویدن و پریدن، حتی پس از بهبودی پس از جراحی خودداری کنید.
پزشک احتمالاً به شما توصیه می‌کند که به فعالیت‌های کم فشار مانند پیاده‌روی، شنا، گلف، رقصیدن یا دوچرخه‌سواری ادامه دهید.
بهبودی از تعویض مفصل زانو
بلافاصله پس از جراحی، چند ساعت قبل از اینکه به اتاق بیمارستان منتقل شوید، به اتاق ریکاوری منتقل می شوید. شما سه تا پنج روز پس از تعویض مرحله ای دو زانو و تا 10 روز پس از تعویض همزمان دو زانو در بیمارستان می مانید. داروهایی برای کمک به کاهش هر گونه درد به شما داده می شود.
در طول بستری شدن در بیمارستان، پزشک شما هرگونه علائم عفونت، لخته شدن خون و سایر عوارض احتمالی را تحت نظر خواهد داشت. پزشک همچنین تمرینات کم شدتی را به شما آمورشی می دهد که می تواند حرکت را بهبود بخشیده و باعث بهبودی زانوها شود.
سپس فیزیوتراپی را شروع خواهید کرد، گاهی اوقات در عرض چند ساعت پس از جراحی، بنابراین می توانید به حرکت عادی زانو برگردید.
اکثر برنامه های فیزیوتراپی بین 6 تا 12 هفته طول می کشد، اما ممکن است بسته به پیشرفت شما و وضعیت جسمی قبلی شما طولانی تر باشد.
برنامه فیزیوتراپی شما می تواند شامل یک برنامه پیاده روی و تمرینات مختلف تقویت کننده زانو برای افزایش تحرک باشد. همچنین بر روی بازگرداندن حرکت به زانو کار می شود.
این تمرینات به تدریج توانایی انجام فعالیت های روزمره مانند بالا و پایین رفتن از پله ها را افزایش می دهد. فیزیوتراپ به شما یاد می دهد که چگونه هر تمرین را انجام دهید.
در طول دوره توانبخشی، پیروی از دستورالعمل های فیزیوتراپ و پزشک بسیار مهم است. عمل به توصیه های آنها به بهبودی کامل پس از جراحی تعویض مفصل زانو کمک می کند.
اکثر افراد در عرض 12 ماه بهبود می یابند، اما زمان بهبودی شما ممکن است بسته به سن و سلامت کلی شما متفاوت باشد.
علیرغم خطرات و چالش های انجام عمل جراحی تعویض مفصل زانو، هر دو تعویض همزمان و مرحله ای زانو اغلب موفقیت آمیز هستند. اگر فکر می کنید ممکن است کاندیدای عمل تعویض مفصل زانو باشید، با پزشک خود صحبت کنید تا مورد گزینه های پیش رویتان بحث کنید.
منبع:
