درد پشت زانو - 10 علت درد پشت زانو و نحوه درمان

علت درد پشت زانو چیست؟

مفصل زانو یکی از آسیب پذیرترین مفصل های بدن است که به دلیل تحمل وزن بدن احتمال آسیب دیدن آن بسیار بالاست. درد پشت زانو زمانی ایجاد می شود که اجزای پشتی مفصل زانو از جمله رباط ها، تاندون ها، غضروف ها آسیب ببینند.

هر گونه آسیب یا ضربه ای به پشت زانو موجب بروز چنین حادثه ای می شود. از مهم ترین اختلالات و بیماری هایی که موجب درد پشت زانو می شود شامل موارد زیر می‌شود:

1. گرفتگی پا، علت درد پشت زانو

مسلما با درد گرفتگی عضلات در ناحیه ماهیچه ساق پا آشنا هستید، اما باید بدانید سایر عضلات پا، از جمله عضلات پشت زانو و ران هم ممکن است دچار گرفتگی شوند.

گرفتگی (Cramp) زمانی رخ می‌دهد که ماهیچه‌ها، بدون آنکه کنترلی روی آن‌ها داشته باشید، سفت می‌شوند. این عارضه به‌خاطر کمبود مواد مغذی، کم‌آبی، مشکلات عصبی، مسمومیت یا حتی بیماری کبدی پیش می‌آید.

بسیاری از خانم‌ها طی دوران بارداری، مدام دچار گرفتگی عضلات پا می‌شوند. خیلی‌ها هم حین ورزش دچار این وضعیت می‌شوند.

اسپاسم یا گرفتگی عضلانی به‌طور معمول خیلی طول نمی‌کشد، اما درد ناشی از آن ممکن است چند ساعت، یا گاهی چند روز باقی بماند.

اگر تصور می‌کنید درد پشت زانویتان ناشی از گرفتگی است، آن ناحیه را گرم کرده یا ماساژ بدهید تا بهتر شود. اما اگر درد کم نشد و چه‌بسا بیشتر هم شد، حتما به پزشک مراجعه کنید.

2. کیست بیکر، علت درد پشت زانو

کیست بیکر (Baker’s Cyst) کیسه‌ای پر از مایع، زیر پوست پشت زانوست. مایع موجود در این کیست مایع سینوویال (Synovial) است، و کارش کمک به روان کردن مفاصل و حفظ عملکرد مناسب آن‌هاست. اما زیادی این مایع، ممکن است به کیست تبدیل شود.

تورم قابل‌لمس، سفتی، و مشکل در خم کردن مفاصل، از رایج‌ترین علائم کیست بیکر هستند. اگر این کیست بترکد، دچار درد شدیدی در آن ناحیه می‌شوید. پس در چنین شرایطی، بهتر است هر چه سریع‌تر برای تشخیص و تخلیه کیست، به پزشک متخصص مراجعه کنید.

3. تاندونیت کشکک، علت درد پشت زانو

تاندونیت کشکک (Patellar Tendinitis) یا زانوي جامپر (Jumper’s Knee) یا تاندونیت زانو، نام‌های مختلفی هستند که به یک عارضه واحد اشاره دارند.

تاندونی که کاسه زانو را به استخوان ساق پا متصل می‌کند، مستعد آسیب‌های زانویی، ناشی از پریدن است. احتمال بروز این وضعیت در بسکتبالیست‌ها، والیبالیست‌ها و سایر ورزشکارهایی که مدام می‌پرند، بسیار زیاد است.

درد زیر کاسه زانو، سفتی یا ضعف در مفصل، مشکل در صاف کردن و خم کردن زانو، همگی از رایج‌ترین علائم زانوی جامپر هستند. استراحت مناسب برای التیام این آسیب، مؤثر است. اما در صورت تداوم درد، حتما با پزشک مشورت کنید.

4. کشیدگی پشت ساق پا، علت درد پشت زانو

کشیدگی پشت ساق پا (Calf Strain)، یا تاندونیت گاستروکنمیوس (Gastrocnemius Tendonitis)، تاندونیتی است که عضله پشت ساق را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.

ورزش‌هایی مانند اسکواش یا تنیس که ورزشکار مدام بین ایستادن و دویدن، خیلی سریع تغییر حالت می‌دهد، باعث کشیدگی ساق پا می‌شوند.

نکته قابل‌توجه اینکه درد ناشی از این آسیب، به‌طور معمول با کبودی ساق پا، و تورم یا مشکل در ایستادن روی نوک انگشتان همراه است.

اگر دچار چنین آسیبی شده‌اید، می‌توانید از روش رایس استفاده کنید. این روش از بهترین درمان‌های خانگی برای درد پشت زانو و سایر دردهای ناشی از آسیب‌های جزئی است.

واژه انگلیسی رایس (RICE) از حروف اول چهار کلمه استراحت (Rest)، یخ (Ice)، فشرده‌سازی (Compression) و بالا بردن (Elevation) تشکیل شده است.

• استراحت: به ناحیه آسیب‌دیده در پایتان استراحت بدهید تا هم از آسیب بیشتر جلوگیری شود، هم سریع‌تر بهبود پیدا کند.
• یخ: اگر درد پا ناشی از آسیب‌های جزئی است، می‌توانید برای کاهش تورم و درد، روی ناحیه آسیب‌دیده یخ بمالید.
• فشرده‌سازی: برای کاهش تورم و درد از باند کشی استفاده کنید. این باندها را از داروخانه‌ها یا فروشگاه‌های لوازم پزشکی بخرید.
• بالا بردن: ناحیه آسیب‌دیده را آن‌قدری بالا نگه دارید که از سطح قلب بالاتر قرار بگیرد. این روش به کاهش تورم کمک می‌کند.

5. آرتریت، علت درد پشت زانو

آرتریت (Arthritis) یا التهاب مفصل، به‌معنی ساییدگی تدریجی غضروفی است که مانند بالشتک‌هایی بین استخوان‌ها قرار گرفته‌اند.

بدون وجود این غضروف‌ها، استخوان‌ها روی یکدیگر ساییده می‌شوند، که باعث آسیب و درد طولانی‌مدت می‌شود.

نکته دیگر اینکه غضروف نمی‌تواند بازسازی شود، پس برای جلوگیری از بدتر شدن این وضعیت، حتما به کمک پزشکی نیاز است.

انواع مختلف آرتریت که ممکن است مفصل زانو را تحت‌تأثیر قرار داده، و باعث درد پشت زانو بشوند، عبارت‌اند از:

• آرتریت روماتوئید (Rheumatoid Arthritis) یا روماتیسم مفصلی
• لوپوس اریتماتوس سیستمیک (Systemic Lupus Erythematosus) یا لوپوس منتشر
• آرتریت پسوریاتیک (Psoriatic Arthritis) یا ورم مفاصل پسوریاتیک
• استئوآرتریت (Osteoarthritis) یا آرتروز

گزینه‌های درمانی مشکلات فوق هم تزریق استروئید، تمرین‌های ورزشی خاص، داروهای تقویت سیستم ایمنی، و جراحی هستند. برای اینکه متوجه شوید کدام گزینه برای شرایط شما بهتر است، باید با پزشک متخصص مشورت کنید.

6. کندرومالاسی کشکک، علت درد پشت زانو

کندرومالاسی کشکک (Chondromalacia Patellae) یا سندرم زانوی دونده (Runner's Knee) یکی دیگر از مشکلات درد مفاصل است که بر اثر آسیب، استفاده بیش از حد، آرتریت یا افزایش سن ایجاد شده، و باعث از بین رفتن غضروف می‌شود.

درد پشت زانو هنگام راه رفتن، به این خاطر پیش می‌آید که محافظی به‌نام غضروف بین استخوان‌های ساق پا نیست، و آن‌ها روی‌هم ساییده می‌شوند.

شاید این درد پشت زانو در ابتدا واضح نباشد، اما به‌مرور، و هنگام بالا رفتن از پله‌ها بدتر می‌شود. حتی ممکن است خودتان هنگام راه رفتن، ساییده شدن استخوان‌ها را حس کنید.

7. پارگی منیسک، علت درد پشت زانو

پارگی منیسک (Meniscus Tear) آسیبی است که به یکی از دو منیسکی وارد می‌شود که هر زانو برای خودش دارد. پارگی منیسک ممکن است به‌طور ناگهانی اتفاق بیفتد، یا شاید هم با فرسودگی منیسک، به‌تدریج ایجاد شود.

بسیاری از ورزشکارها به منیسک‌هایشان آسیب می‌رسانند، و چه‌بسا در لحظه آسیب، متوجه صدایی شبیه تق یا احساس خاصی می‌شوند. بعد از آن هم درد، تورم، ضعف، سفتی یا احساس قفل شدن مفصل به سراغشان می‌آیند.

8. ترومبوز سیاهرگی عمقی، علت درد پشت زانو

ترومبوز سیاهرگی عمقی (Deep Vein Thrombosis) لخته خونی در ساق پاست که باعث درد می‌شود، به‌ویژه هنگام ایستادن.

نکته مهم اینکه این عارضه بسیار خطرناک است! چون لخته‌ای که از جایش حرکت کرده، و در سرتاسر بدن حرکت می‌کند، ممکن است به آمبولی ریه و خدای‌ناکرده مرگ منجر شود.

تورم پا، احساس گرما در ناحیه موردنظر و قرمزی پوست، سایر علائم وجود لخته خون هستند. پس اگر چنین علائمی دیدید، و به ترومبوز سیاهرگی عمقی مشکوک شدید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

9. آسیب‌های همسترینگ، علت درد پشت زانو

تاندونیت همسترینگ (Hamstring Tendonitis) و کشیدگی همسترینگ (Hamstring Sprain) دو آسیبی هستند که ممکن است یکی از سه ماهیچه همسترینگ در پشت ران، یعنی ماهیچه دوسر رانی، ماهیچه نیم‌وتری یا ماهیچه نیم‌غشایی را تحت‌تأثیر قرار دهند.

این ماهیچه‌ها به زانوها اجازه خم شدن می‌دهند. آسیب در این ناحیه، ممکن است به‌صورت درد پشت زانو خودش را نشان بدهد. تورم، کبودی یا ضعف قابل‌توجه در پشت ساق پا هم جزو علائم آن هستند.

آسیب‌های مذکور همسترینگ، میان ورزشکارانی شایع است که در ورزش‌های سریعی مانند دوومیدانی، تنیس، بسکتبال و فوتبال فعالیت حرفه‌ای می‌کنند.

10. آسیب به رباط، علت درد پشت زانو

این‌ها رباط‌های زانو هستند که استخوان ران را به استخوان ساق پا متصل می‌کنند:

• رباط متقاطع قدامی (ACL)
• رباط متقاطع خلفی (PCL)
• رباط جانبی داخلی (MCL)
• رباط جانبی خارجی (LCL)

آسیب‌هایی که به رباط متقاطع قدامی وارد می‌شوند، شایع‌ترین آن‌ها هستند، چون این رباط به‌صورت مورب از زانو عبور کرده، و از لغزش استخوان‌های ساق پا در مقابل استخوان‌های ران جلوگیری می‌کند.

آسیب‌هایی که به رباط متقاطع خلفی وارد می‌شوند، اغلب بر اثر تصادفات رانندگی هستند. پارگی رباط می‌تواند باعث درد پشت زانو به‌ویژه هنگام راه رفتن شود. برای ترمیم این پارگی، به‌طور معمول جراحی انجام می‌شود.

درد کیست پشت زانو به دنبال کیست بیکر

علائم و نشانه های درد پشت زانو

علائم و نشانه های درد پشت زانو بسته به علت آن متفاوت است؛ برای مثال در صورت که علت درد پشت زانو آسیب دیدگی رباط های صلیبی باشد در این صورت در کنار درد پشت زانو بیمار به تورم، سفتی و خشکی در زانو دچار می شود.

اما به طور کلی درد پشت زانو می تواند با چنین نشانه هایی همراه باشد:

•  درد شدید در پشت زانو هنگام راه رفتن
•  درد خفیف تا شدید در پشت زانو هنگام چرخاندن زانو
•  ایجاد صداهای غیرطبیعی از زانو
•  بی ثباتی و احساس ضعف در زانو
• قفل شدن زانو
•  تورم شدید ( این نشانه عموما چندین ساعت بعد از آسیب دیدگی رخ می دهد)
•  سختی و اختلال در خم کردن زانوها

در صورتی که دردهای پشت زانو با چنین علائمی همراه باشد باید هر چه سریعتر به پزشک ارتوپد مراجعه کرد:

•  زانوی آسیب دیده قرمز شود
•  زانو به شدت ورم می کند
•  احساس گرما شدید در ناحیه پا و زانو
•  ناتوانی در تحمل وزن بدن

علائم و نشانه های درد پشت زانو

درمان خانگی درد پشت زانو

درد زانو خصوصا درد پشت زانو یکی از رایج ترین دردهایی است که نه تنها افراد مسن بلکه جوانان و کودکان را نیز هدف قرار می دهد.

متاسفانه این درد، برخی مواقع مانع از انجام کارهای روزمره می شود از این رو شما می توانید قبل از مراجعه به پزشک ارتوپد چنین درمان های خانگی ساده و ارزان را امتحان کنید تا برای مدت کوتاهی از این دردها خلاص شوید. از جمله روش های درمان خانگی درد پشت زانو شامل:

استراحت دادن به زانو

منظور از استراحت دادن به زانو این است که فعالیت هایی که باعث تشدید درد می شود را انجام ندهید.

بهتر است بعد از آسیب دیدن زانو، چند روز به زانوی خود استراحت دهید تا بدن فرصت التیام دادن به آسیب دیدگی را داشته باشد. چنانچه پس از آسیب دیدگی، به زانو استراحت ندهید؛ فشار زیادی به زانوی آسیب دیده وارد می شود که همین عامل منجر به افزایش درد و ورم زانو می شود.

استفاده از کمپرس یخ

کمپرس یخ یکی از بهترین و ساده ترین راه های درمان درد پشت زانو است که سرمای حاصل از آن رگ های خونی را منقبض کرده و جریان آن را در ناحیه های پشت زانو که دچار درد است کاهش می دهد.

برای درمان زانو درد به کمک این روش حتما لازم نیست از تکه های یخ استفاده کنید بلکه به جای آن می توانید از یک بسته نخود فرنگی یخ زده نیز استفاده کنید.

استفاده از بانداژ فشاری

بستن زانو به کمک بانداژ فشاری در کاهش میزان تورم بسیار تاثیرگذار است زیرا فشار را در ناحیه آسیب دیده به طور یکنواخت پخش می کنند. کاربرد دیگر این بانداژ ها حمایت از زانو به منظور پیشگیری از فشار مجدد به زانو می باشد.

کم کردن وزن بدن

از آنجایی که مفصل زانو وزن بدن را تحمل می کند به همین جهت هر چقدر وزن بدن بیشتر باشد عملکرد مفصل دشوارتر است از این رو تغییرات جزئی در وزن می تواند تاثیرات فراوانی بر دردهای مفصل از جمله زانو داشته باشد.

داروهای ضد التهاب خفیف

داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب و ضد مسکن بدون نسخه پزشک کمک زیادی به کاهش علائم و درد های پشت زانو می کنند. در هنگام استفاده از داروهای ضدالتهاب توجه کافی را داشته باشید و در صورت امکان می توانید از پزشک مشورت بگیرید.

درمان درد پشت زانو با بانداژ کردن زانو

راه های درمان درد پشت زانو

همان طور که اشاره شد درد پشت زانو می تواند دلایل متعددی داشته باشد از این رو انتخاب روش درمانی بسته به این دلایل متغییر است.

برای مثال ممکن است یک عارضه با درمان های خانگی بهبود یابد و حتی نیاز به درمان های طبی هم نداشته باشد اما عارضه دیگری تنها به وسیله جراحی زانو تسکین بیابد.

در صورتی که استراحت، استفاده از کمپرس یخ و تمامیه روش های درمان خانگی که به آن اشاره شد؛ درد پشت زانوی شما را برطرف نسازد روش درمانی تهاجمی تر پیشنهاد می شود.

از جمله روش های درمانی درد پشت زانو شامل:

فیزیوتراپی درد پشت زانو

فیزیوتراپی زانو یکی از موثرترین روش ها در درمان انواع دردهای زانو است که با هدف کاهش درد و کمک به شما در بهبود عملکرد و زندگی بهتر انجام می شود. متخصص فیزیوتراپ باتوجه به علت درد پشت زانو و شرایط بدنی بیمار روش درمانی را انتخاب می نماید.

تزریق

در مورادی که درد و التهاب پشت زانو بسیار شدید باشد در این صورت پزشک به جای تجویز داروهای خوراکی، داروهای کورتیکواستروئیدی را مستقیما به زانوی آسیب دیده تزریق می کند.

آب درمانی

وزن بدن در درون آب یک ششم وزن بدن در حالت عادی است از این رو زانوها در درون آب فشار خیلی کمی را تحمل می کنند و همین عامل در درمان درد پشت زانو بسیار مفید است.

الکتروتراپی

در روش الکتروتراپی از امواج صوتی، امواج الکترومغناطیسی برای تحریک اعصاب و عضلات اطراف مفصل استفاده می شود.

درمان درد پشت زانو با تمرینات ورزشی

درمان درد پشت زانو با جراحی

درد پشت زانو زمانی نیاز به جراحی دارد که این درد با  علائمی نظیر موراد زیر همراه باشد:

• بی حسی و ضعف شدید در پاها
• حرارت و قرمزی پشت زانو
• بروز لخته های خونی در زانو که موجب قرمز و گرم شدن زانو می شود.
• در این صورت جراح ارتوپد متناسب با علت آسیب دیدگی نوع روش جراحی را انتخاب می کند.

ورزش برای درمان درد پشت زانو

این روزها زیاد دیده می شود که مردم با درد در ناحیه پشت زانو دست و پنچه نرم می کنند. و اغلب آنها به دنبال سریعترین و کم هزینه روش درمانی هستند.

در این صورت ورزش می تواند بهترین دارو برای درمان زانو درد مزمن شما باشد زیرا با تاثیری که در تقویت عضلات دارند نه تنها باعث کاهش درد می شود بلکه از آسیب دیدگی مجدد زانو نیز پیشگیری می کند.

تنها نکته ای که باید درهنگام ورزش کردن به یاد داشته باشید این است که از تکنیک ها و روش های ورزشی مناسب استفاده کنید تا خطری شما را تهدید نکند.

از جمله حرکات ورزشی مناسب برای درمان درد پشت زانو شامل موارد زیر می‌شود:

1.  تمرین ضربه زدن پا به پشت
2.  تمرین پل زدن
3.  حرکت بالا بردن ساق به کمک نوک انگشتان
4.  حرکت اسکوات کنار دیوار
5. حرکت ورزشی لانچ

منبع :

aminoco.com