ورم زانو را گاهاً می‌توان در خانه با استراحت، یخ‌درمانی و سایر روش‌های درمانی درمان کرد. اما درصورت عدم رفع علائم، باید جهت معاینه به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه نمایید. اما برخی علائم ممکن است نشان‌دهنده آسیب یا وضعیت سلامتی شدیدتر باشند.
تورم میتواند پاسخ بدن به آسیب به بخشی از زانو، آسیب ناشی از فعالیت بیش‌ازحد یا نشانه‌ای از بیماری‌ای خاص باشد. تورم زانو زمانی اتفاق میفتد که مایع در داخل یا اطراف مفصل زانو جمع می‌شود.
اصطلاح دیگری که برای زانوی متورم استفاده می‌شود، افیوژن زانو یا آب آوردن زانو است. بیمار درصورت مشاهده موارد زیر به مراقبت‌های پزشکی نیاز پیدا میکند:
- تورم بیش از 3 روز ادامه داشته باشد
- تورم بدتر شود
- درد شدید همراه با تورم داشته باشد یا نتواند روی زانوی خود وزن اعمال کند
- علائم نگران‌کننده دیگری مانند تب 38 درجه سانتی‌گراد یا بالاتر یا بی‌حسی داشته باشید
در ادامه به توضیح راه‌هایی برای تسکین سریع آب آوردن زانو در خانه می‌پردازیم:
استراحت
سعی کنید به زانوی خود استراحت دهید. از ورزش و سایر فعالیت‌هایی که باعث اعمال وزن به‌مدت 24 ساعت یا بیشتر بر روی زانوها می‌شوند، خودداری کنید تا به زانوی خود فرصت بهبودی بدهید.
اما باز هم خوب است که به‌آرامی زانوی خود را چند بار در روز خم و راست کنید. این فعالیت میتواند به حفظ دامنه حرکتی زانو کمک کند.
یخ‌درمانی
می‌توانید برای 2 تا 3 روز اول پس از آسیب‌دیدگی زانو، هر 2 تا 4 ساعت یک بار کمپرس سرد را به‌مدت 15 تا 30 دقیقه روی زانو بگذارید.
این کار میتواند به کاهش درد و تورم کمک کند. به خاطر داشته باشید که از حوله بین کیسه یخ و پوست خود استفاده کنید تا آسیبی به پوستتان وارد نشود.
بااینحال، ورم بخشی از روند بهبودی است و بر اساس بررسی‌های انجام‌شده در سال 2021، قرار دادن یخ به‌مدت طولانی بر روی زانوی متورم ممکن است بهبودی را طولانی‌تر کند.
استفاده از زانوبند
برای جلوگیری از بدتر شدن تورم، می‌توانید از زانوبند طبی استفاده کنید و آن را به‌خوبی دور زانوی خود بپیچید. مراقب باشید که آن را خیلی محکم نبندید، تا باعث بدتر شدن تورم در ساق پا و پا نشود.
بلند کردن پاها
درحالی‌که روی زانوی خود یخ می‌گذارید، بنشینید یا دراز بکشید و پای خود را روی سطحی بالاتر از سطح بدن قرار دهید. پای خود را روی بالشی بلند قرار دهید تا جریان خون کمتری به زانوی آسیب‌دیده برسد. این کار به کاهش التهاب کمک میکند.
مطمئن شوید که پای شما بالاتر از سطح قلب قرار دارد تا تورم کاهش یابد.
مصرف داروهای ضدالتهاب
داروهای بدون نسخه (OTC) می‌توانند به زانودرد کمک کنند. مسکن‌هایی مانند استامینوفن (تیلنول) و ایبوپروفن (ادویل، موترین) گزینه‌های مناسب و در دسترس‌تری هستند.
درحالی‌که استامینوفن فقط مسکن است، ایبوپروفن، آسپرین و ناپروکسن (Aleve) ضدالتهاب نیز هستند. این داروها متعلق به دستهای هستند که به‌عنوان داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) شناخته می‌شوند. استفاده از مسکن‌های ضدالتهابی برای کمک به تسکین تورم زانو خوب است.
اگر داروهای دیگری مانند داروهای خاص برای لخته شدن خون یا افسردگی مصرف می‌کنید، بهتر است با پزشک یا داروساز درمورد بی‌خطر بودن مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی صحبت کنید. این داروها می‌توانند با سایر داروها تداخل داشته باشند و باعث ایجاد عوارض جانبی جدی شوند.
در مواردی که مداخله پزشکی ضروری باشد، پزشک ممکن است به شما مسکنی تجویزی یا کورتیکواستروئید خوراکی مانند پردنیزون بدهد. همچنین استروئیدهایی وجود دارند که می‌توانند مستقیماً به مفصل زانو تزریق شوند. این داروها می‌توانند به کاهش التهاب کمک کنند.
گرمادرمانی
پس از 72 ساعت یخ‌درمانی متناوب، می‌توانید از گرمادرمانی نیز استفاده کنید. چند بار در روز حمام آب گرم یا استفاده از پد گرم‌کننده یا حوله گرم را به‌مدت 15 تا 20 دقیقه در نظر بگیرید. اگر تورم بدتر شد، گرمادرمانی را متوقف کنید.
ماساژدرمانی
ماساژ زانو ممکن است به تخلیه مایع از مفصل کمک کند. می‌توانید خودتان به‌آرامی زانویتان را ماساژ بدهید یا از متخصص کمک بگیرید.
برای ماساژ خود، می‌توانید روغن کرچک را روی زانوی خود بمالید. این روغن نه‌تنها به دستهای شما کمک میکند تا به‌راحتی روی زانوی شما سر بخورند، بلکه به کاهش درد و التهاب نیز کمک میکند.
حرکات کششی زانو
هنگامی که جراحت کمی بهبود یافت، می‌توانید تمرینات ایزومتریک را برای تقویت ماهیچه‌هایی که از زانوی شما حمایت می‌کنند، انجام دهید. هنگامی که عضلات اطراف مفصل قوی هستند، می‌توانند به کاهش فشار مفاصل کمک کنند. این تمرینات همچنین می‌توانند به کاهش مایعات در زانو کمک کنند.
بهتر است زانوهای خود را در برابر آسیب و تورم قوی کنید. برخی از ورزش‌ها می‌توانند برای حفظ زانوهای قوی مفید باشند. این ورزش‌ها عبارت‌اند از:
- تمرین‌های انعطاف‌پذیری
- تمرین با وزنه
- ورزش‌های کم تأثیر مانند ایروبیک در آب و شنا
حفظ وزن سالم نیز میتواند به جلوگیری از آسیب‌های فرسایشی غیرضروری که می‌توانند منجر به تورم زانو شوند، کمک کند.
مصرف زردچوبه
زردچوبه، ادویه‌ای محبوب است که به‌دلیل خواص ضدالتهابی آن شناخته شده است. زردچوبه حاوی کورکومین است؛ اینترکیب با مسدود کردن فعالیت سایتوکین‌های التهابی، التهاب و درد را مهار میکند.
برای استفاده از زردچوبه برای ورم زانو می‌توانید یک قاشق چایخوری پودر زردچوبه را با شیر گرم مخلوط کنید و به‌صورت روزانه بنوشید.
از طرف دیگر، می‌توانید پودر زردچوبه را به وعده‌های غذایی خود اضافه کنید تا از فواید آن برای سلامتی بهره‌مند شوید.
همچنین می‌توانید با مخلوط کردن پودر زردچوبه با آب، خمیر زردچوبه تهیه کنید و آن را روی زانوی آسیب‌دیده بمالید. قبل از اینکه آن را بشویید، بگذارید 15 دقیقه بماند.
مکمل‌های زردچوبه نیز موجود هستند، اما قبل از مصرف باید با پزشک خود مشورت کنید. توجه به این نکته مهم است که زردچوبه میتواند با برخی داروها تداخل داشته باشد، بنابراین قبل از گنجاندن آن در برنامه درمانی خود با پزشک صحبت کنید.
به‌طور کلی، یکی از روش‌های سنتی درمان آب آوردن زانو، استفاده از زردچوبه است. زردچوبه با خواص ضدالتهابی‌ای که دارد میتواند به بهبود تحرک و انعطاف مفاصل کمک کند.
مصرف زنجبیل
زنجبیل دارای خواص ضدالتهابی و تسکین‌دهنده درد است و درمانی عالی برای آب آوردن زانو محسوب می‌شود.
زنجبیل علاوه‌بر کاهش ورم زانو، فواید دیگری نیز مانند بهبود هضم و کاهش حالت تهوع برای سلامتی دارد. بااینحال، اگر از داروهای رقیق‌کننده خون استفاده می‌کنید، بهتر است قبل از مصرف زنجبیل با پزشک خود مشورت کنید؛ زیرا مصرف زنجبیل همراه با داروهای رقیق‌کننده خون میتواند خطر خونریزی را افزایش دهد.
زنجبیل را می‌توان به اشکال مختلف مانند چای یا مکمل مصرف کرد. همچنین می‌توانید زنجبیل تازه را با رنده کردن و اضافه کردن آن به غذا در وعده‌های غذایی خود بگنجانید.
برای تهیه چای زنجبیل، تکه‌ای کوچک زنجبیل را رنده کرده و به فنجانی آب جوش اضافه کنید. بگذارید 5 تا 10 دقیقه دم بکشد، سپس آن را صاف کنید و چای را بنوشید. برای بهبود طعم زنجبیل، می‌توانید عسل را به چای اضافه کنید.
مصرف سرکه سیب
سرکه سیب به‌دلیل خواص ضدالتهابی بالقوه‌اش شناخته شده است و می‌توان از آن برای کاهش ورم زانو استفاده کرد.
یک قاشق غذاخوری سرکه سیب را در یک لیوان آب مخلوط کنید و دو بار در روز بنوشید.
همچنین می‌توانید سرکه سیب را به‌صورت موضعی بر روی زانوی متورم بمالید. سرکه سیب را به مقدار مساوی با آب گرم مخلوط کنید و با استفاده از پارچه‌ای نخی بر روی زانو قرار دهید. پارچه خیس‌شده را به‌مدت 20-30 دقیقه روی ناحیه آسیب‌دیده بمالید. این روند را دو بار در روز تکرار کنید تا ورم زانو کاهش یابد.
سرکه سیب همچنین به بهبود هضم و کاهش وزن کمک میکند و سلامت زانو را بهبود می‌بخشد.
حمام نمک اپسوم
نمک اپسوم، دارویی شناخته‌شده برای بیماری‌های مختلف ازجمله تورم زانو است. این ماده حاوی منیزیم است و به کاهش التهاب و تسکین درد کمک میکند.
برای تهیه حمام نمک اپسوم، نصف فنجان نمک اپسوم را در آب گرم حمام حل کنید و زانوی خود را به‌مدت 15 تا 20 دقیقه در آن قرار دهید. این درمان را چند بار در هفته تکرار کنید تا تورم کاهش یابد.
حمام نمک اپسوم میتواند به شل شدن عضلات و کاهش تورم زانو کمک کند. همچنین گردش خون را در ناحیه آسیب‌دیده افزایش می‌دهد و باعث بهبودی می‌شود. علاوه‌براین، نمک اپسوم حاوی سولفات است که اعتقاد بر این است که به حذف سموم از بدن کمک میکند.
تمرین‌های ورزشی برای کاهش مایع زانو
ماهیچه‌های شما به‌عنوان پمپ طبیعی برای سیستم‌های گردش خون و لنفاوی عمل می‌کنند. وقتی فعال هستید، ماهیچه‌های شما به خروج مایع از زانوی آسیب‌دیده کمک می‌کنند. پس از جراحی یا آسیب، بسیاری از افراد استراحت می‌کنند تا بهبود یابند. اما بی‌تحرکی بیش‌ازحد میتواند باعث تجمع بیشتر مایع در اطراف زانو شود. انجام تمرینات ملایم میتواند تورم زانو را کاهش دهد. این تمرین‌ها شامل موارد زیر هستند:
پمپ مچ پا
پمپ مچ پا، تمرینی ساده اما مؤثر برای خارج کردن مایع از پا و زانوی شما است. نحوه انجام این تمرین به ترتیب زیر است:
- دراز بکشید یا بنشینید و پای خود را روی بالش قرار دهید.
- انگشتان پای خود را طوری نگه دارید که به سمت بینی اشاره کنند، سپس آنها را از خود دور کنید.
- این حرکت را 20-30 بار در هر ست و چند ست در روز تکرار کنید.
این تمرین عضلات ساق پا را فعال کرده و به پمپاژ مایع به سمت قلب کمک میکند.
خم کردن زانو
خم کردن زانو به بهبود گردش خون و کاهش تورم با فشردن و رها کردن ملایم مفصل زانو کمک میکند. نحوه انجام خم کردن زانو به شرح زیر است:
- به پشت دراز بکشید و پای خود را صاف کنید.
- زانو آسیب‌دیده خود را به‌آرامی خم کنید و پاشنه پا را به سمت بالا بکشید.
- چند ثانیه نگه دارید، سپس به‌آرامی پای خود را صاف کنید.
- این حرکت را دو تا سه بار در روز و در ست‌های 10-15 تایی انجام دهید.
اگر احساس ناراحتی یا درد کردید، تمرین را متوقف کنید (به خصوص هنگام بهبودی پس از آسیب زانو).
بالا آوردن پاها
بالا آوردن پاها عضلات اطراف زانو را تقویت کرده و به خروج مایع از ناحیه کمک میکند. نحوه انجام این تمرین به ترتیب زیر است:
- به پشت دراز بکشید و پای سالم خود را خم کنید و کف پا را روی زمین قرار دهید.
- پای آسیب‌دیده خود را صاف نگه دارید و به‌آرامی آن را تا ارتفاع زانوی دیگر خود بلند کنید.
- 5 ثانیه نگه دارید، سپس‌به آرامی پای خود را پایین بیاورید.
- این حرکت را 2-3 بار در روز و در ست‌های10-15 تایی انجام دهید.
پیاده‌روی
پیاده‌روی، ورزشی عالی با حداقل ضربه برای کاهش تورم زانو است. با مسافت‌های کوتاه شروع کنید و به‌تدریج با احساس راحتی، پیاده‌روی‌های طولانی‌تر انجام دهید. کفش‌های حمایتی با بالشتک خوب بپوشید و از پیاده‌روی بر روی سطوحی که فشار اضافی بر زانوهای شما وارد می‌کنند، خودداری کنید.
جمع‌بندی
روش‌های زیادی برای درمان آب آوردن زانو به‌صورت سنتی وجود دارند. این روش‌ها به کاهش تورم زانو و التهاب کمک می‌کنند. نکته قابل توجه در هنگام استفاده از روش‌های درمانی خانگی، مشورت با پزشک در هنگام مصرف داروهای مختلف است؛ زیرا در برخی موارد روش‌های خانگی با داروهای مصرفی بیمار تداخل پیدا می‌کنند و باعث بدتر شدن شرایط بیمار می‌شوند. در برخی موارد نیز روش‌های خانگی باعث تسکین تورم نمی‌شوند و بیمار نیاز به مراجعه به پزشک پیدا میکند. در این صورت می‌توانید از تخصص دکتر علیرضا جواهری بهره‌مند شوید. کافی است با شماره 02129123462 تماس بگیرید و نسبت به دریافت نوبت ویزیت اقدام نمایید.
منابع
سوالات متداول
اگر زانو درد دارید، استراحت ممکن است به تسکین آن کمک کند. پس از کاهش درد، می‌توانید حرکات کششی ملایم انجام دهید. اما اگر با حرکت درد زانوی شما افزایش می‌یابد، بهتر است این فعالیت را متوقف کرده و با پزشک متخصص صحبت کنید.
مطالب مشابه
عفونت مفصل لگن وضعیتی جدی است که زمانی رخ می‌دهد که میکروارگانیسم‌های مضر مانند باکتری‌ها، ویروس‌ها یا قارچ‌ها به لگن یا بافت استخوانی اطراف آن حمله کنند. این عفونت‌ها می‌توانند باعث درد شدید، تورم و سفتی قابل توجهی شوند و حرکت یا استفاده عادی از مفصل لگن را دشوار سازند.
عفونت زانو وضعیت پزشکی جدی‌ای است که اغلب به درمان فوری و تهاجمی نیاز دارد. هنگامی که باکتری‌ها باعث آلوده شدن مایع مفصلی (مایعی که مفصل زانو را روان میکند) می‌شوند، عفونتی به نام عفونت مفصلی اتفاق میفتد.
آرتریت زانو به التهاب و تخریب غضروف مفصل زانو اشاره دارد؛ غضروفی که وظیفه دارد به‌عنوان ضربه‌گیر استخوان‌ها عمل کند و خم و راست شدن نرم و روان زانو را امکان‌پذیر سازد.
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی) برای لگن، گزینه درمانی ترمیمی است که برای رفع درد و التهاب ناشی از بیماری‌هایی مانند آرتروز، پارگی‌های لابروم، یا سایر آسیب‌های بافت نرم طراحی شده است.
تاندونیت لگن، عارضه‌ای التهابی است که تاندون‌های اطراف مفصل لگن را درگیر میکند. میتواند منجر به درد، تورم و محدودیت حرکت شود و معمولاً در ورزشکاران و افرادی که حرکات تکراری ران انجام می‌دهند، مشاهده می‌شود.
آسیب‌های وارده به زانوها می‌توانند در اثر رگ به رگ شدن یا پارگی رباط‌ها یا استفاده از بیش‌ازحد از زانو اتفاق بیفتند. زانو بزرگترین مفصل در بدن انسان است. این مفصل، ساق پا را به ران متصل میکند و به شما اجازه می‌دهد راه بروید، بدوید، بپرید، برقصید و در سایر فعالیت‌های روزانه شرکت کنید.
کیست‌های استخوان ساب کندرال (SBCs) کیسه‌های پر از مایعی هستند که در داخل مفاصلی مانند زانو، لگن و شانه تشکیل می‌شوند. این کیسه‌ها معمولاً در درجه اول با هیالورونیک اسید پر شده‌اند. هیالورونیک اسید مایعی در مایع مفصلی است که مفصل را روان میکند. کیست‌های استخوان ساب کندرال از نظر فنی کیست نیستند. در عوض، آنها ضایعات پر از مایع هستند که توسط استخوان احاطه شده‌اند.
شکستگی‌های استرسی در استخوان‌های پا و مچ پا شایع هستند؛ زیرا ما به‌طور مداوم با ایستادن، راه رفتن، دویدن و پریدن به آنها نیرو وارد می‌کنیم. در شکستگی استرسی، استخوان می‌شکند اما معمولاً جابجا نمی‌شود.
بونیون، برآمدگی استخوانی است که در لبه داخلی مفصل شست پا ایجاد می‌شود. اگر متوجه برآمدگی روی شست پا شدید، به‌ویژه اگر درد، سفتی یا بی‌حسی در انگشتان پا یا پای خود تجربه کردید، حتماً به متخصص مراجعه کنید.
استئوکندرال زانو، به آسیب یا صدمه به غضروف مفصلی صاف اطراف مفصل زانو و استخوان زیرین غضروف اشاره دارد. میزان آسیب ممکن است از پارگی غضروف یا ترک خفیف استخوان گرفته تا شکستن قطعه‌ای از استخوان در داخل مفصل متغیر باشد.