عمل تعویض مفصل ران یا لگن، به‌طور معمول به یکی از دو روش قدامی و خلفی انجام می‌شود. ریکاوری عمل تعویض مفصل لگن قدامی خیلی سریع‌تر است. در این روش، بیمار دو تا چهار روز در بیمارستان بستری می‌شود. طی چند هفته هم می‌تواند فعالیت‌های روزمره‌اش را از سر بگیرد.
ما همیشه بعد از عمل جراحی تعویض مفصل ران قدامی و سایر عمل‌های جراحی، فهرستی از اقدامات احتیاطی به بیمار می‌دهیم. این فهرست شامل حرکات و فعالیت‌هایی است که بیمار باید باید و یا نباید آنها را انجام دهد. البته تعویض مفصل لگن قدامی برخلاف انواع دیگر تعویض مفصل ران، اقدامات احتیاطی کمی دارد. در این مقاله وب‌سایت دکتر امین جواهری، مهم‌ترین اقدامات احتیاطی برای عموم بیماران را دوره می‌کنیم.
ریکاوری تعویض مفصل لگن قدامی چیست و چه فرقی با روش خلفی دارد؟
تعویض مفصل ران یا لگن، به‌طور معمول به دو روش قدامی (Anterior Hip Replacement) و خلفی (Posterior Hip Replacement) یا همان تعویض کامل انجام می‌شود.
آمار قابل‌ارجاعی درباره ارجحیت یکی از این دو روش بر دیگری وجود ندارد؛ اما تجربه شخصی متخصصین ارتوپدی و نتایج عمل‌های جراحی سال‌های اخیر نشان می‌دهند میزان موفقیت تعویض مفصل لگن به روش قدامی بیشتر است.
رضایت بیماران هم از روش قدامی بیشتر است. چون نتیجه بهتری در زمان کوتاه‌تر می‌گیرند. کسانی که به این روش جراحی می‌شوند، دیگر نگرانی همیشگی دررفتگی لگن را ندارند. در صورتی که تعویض مفصل لگن به روش خلفی به‌طور معمول با این نگرانی همراه است.
این‌ها مهم‌ترین دلایل موفقیت بیشتر تعویض مفصل لگن به روش قدامی هستند:
- خون‌رسانی بهتر در روش قدامی که خطر عفونت را کاهش می‌دهد.
- مشکل کمتری که جراحی تعویض مفصل لگن قدامی در قبال لخته شدن خون دارد.
- وریدها پیچش کمتری روی تخت عمل تعویض مفصل ران قدامی دارند.
- تعویض قدامی درد کمتری بعد از عمل دارد، بنابراین داروی مسکن کمتری هم مصرف می‌شود.
کسانی که جراحی تعویض مفصل ران یا لگن به روش خلفی را تجربه می‌کنند، اقدامات احتیاطی بیشتری را باید مدنظر قرار دهند، در نتیجه استرس بیشتری دارند. برای مثال، نباید در رختخواب به پهلو بچرخند؛ یا اگر کلیدشان روی زمین بیفتد، نمی‌توانند خم شوند و آن را بردارند.
چون در روش خلفی، بافت‌های نرم آسیب دیده و شل شده‌اند و تا وقتی بهبودی کامل حاصل نشود، که به‌طور معمول 3 تا 4 ماه طول می‌کشد، امکان دررفتگی لگن وجود دارد.
اما در تعویض مفصل لگن قدامی بافت‌های نرم دست‌نخورده باقی می‌مانند، در نتیجه لگن بهتر حفظ شده، و بهبودی کامل هم سریع‌تر به دست می‌آید.
اقدامات احتیاطی بعد از جراحی تعویض مفصل ران یا لگن به روش قدامی، خیلی کم هستند. حتی در مواردی، بیمار در همان روز عمل جراحی، مرخص می‌شود تا به منزل برود، بدون اینکه نگران دررفتگی لگن باشد.
در جراحی به روش خلفی، حتما فیزیوتراپی هم تجویز می‌شد. اما در بسیاری از موارد تعویض مفصل لگن قدامی مفصل موردنظر، با ورزش‌های ساده‌ای مانند پیاده‌روی، به‌طور طبیعی بهبود می‌یابد. البته باز هم فیزیوتراپی توصیه می‌شود.
جالب است بدانید یکی از بهترین تمرین‌ها برای بهبود تعویض مفصل لگن به روش قدامی این است که به فروشگاه بزرگی بروید، چرخ‌دستی بردارید و میان قفسه‌های فروشگاه دور بزنید!
یکی از بزرگ‌ترین مزایای ریکاوری عمل تعویض مفصل لگن به روش قدامی، این است که نیازی به رعایت احتیاط‌های خاص روش خلفی، مانند خم نشدن 90درجه‌ای یا روی‌هم نینداختن پاها نخواهید داشت. دلیل این تفاوت در این است که خطر دررفتگی لگن و ایجاد اختلاف در طول پاها، در جراحی به روش قدامی، خیلی کمتر است.
البته در نهایت، هر دوی این روش‌های تعویض مفصل ران درصد موفقیت بالایی دارند. بهتر است بیش از آنکه روی انتخاب روش تمرکز کنید، به تجربه و شهرت جراح ارتوپد در عمل‌های موفقیت‌آمیز دقت داشته باشید.
مسلما پزشک متخصص و باتجربه، بهترین روش را با توجه به شرایط خاص شما توصیه کرده، و اطمینان حاصل می‌کند که عوارض بسیار کمی برایتان داشته باشد.
ریکاوری عمل تعویض مفصل لگن قدامی چه مراحلی دارد؟
نکته‌هایی وجود دارند که طی روند بهبودی بعد از جراحی تعویض مفصل ران باید رعایت کنید. البته پیشرفت و بهبود هر بیماری، به مجموعه شرایط منحصربه‌فرد خودش بستگی دارد.
در این بخش مقاله ریکاوری عمل تعویض مفصل لگن در وب‌سایت دکتر امین جواهری، به دو مرحله‌ای می‌پردازیم که بعد از عمل جراحی باید انتظارشان را داشته، و خود را برایشان آماده کنید.
1. بستری شدن در بیمارستان برای ریکاوری عمل تعویض مفصل لگن
برای بیمارانی که تعویض مفصل لگن آنها به روش قدامی انجام می‌شود، در مدت بستری در بیمارستان، فیزیوتراپیست ویزیت اولیه‌ای انجام می‌دهد. حتی ممکن است از بیمار بخواهد با کمک عصا یا واکر، چند قدمی بایستد یا راه برود.
نکته مهم اینکه حرکت بعد از جراحی ضروری است، چون جریان خون را در بدن افزایش داده و خطر لخته شدن خون را کاهش می‌دهد. پس حتما با فیزیوتراپیست خود همکاری کنید.
2. فیزیوتراپی برای ریکاوری عمل تعویض مفصل لگن قدامی
فیزیوتراپی معمول، کمی بعد از بستری شدن در بیمارستان شروع می‌شود. هدف این دوره، بهبود قدرت عضلانی و افزایش دامنه حرکتی بیمار است.
برای هر بیماری هم برنامه منحصربه‌فردی ارائه می‌شود که به نیازهای خاص او مربوط است. فیزیوتراپیست هرگونه محدودیت حرکتی را در نظر می‌گیرد. بنابراین ریکاوری عمل تعویض مفصل لگن مطمئنی خواهید داشت.
بعد از تعویض مفصل لگن قدامی چه احتیاط‌هایی باید داشته باشم؟
بعد از جراحی تعویض مفصل ران باید مراقب باشید و از مفصل جدیدتان حسابی محافظت کنید. در کنار انجام تمرینات فیزیوتراپی، کارهای زیادی وجود دارند که می‌توانید برای کمک به بهبودی سریع‌تر لگن انجام بدهید.
سعی کنید لگنتان را در وضعیت ایمنی نگه دارید. بعضی حرکات پا می‌توانند ریسک دررفتگی مفصل ران را افزایش بدهند. بهتر است از چنین وضعیت‌ها و موقعیت‌هایی دوری کنید.
این‌ها توصیه‌های مهمی برای رعایت بعد از تعویض مفصل لگن قدامی هستند:
- انگشت‌های پا را به‌سمت جلو یا کمی به داخل نگه دارید. پای خود را بیش از حد به‌سمت بیرون نچرخانید.
- بهتر است پا و زانویتان را به‌سمت جلو حرکت بدهید. آنها را به عقب خم نکنید.
- زانوها را باز نگه دارید. زانوها را جمع نکرده، و پاهایتان را روی هم نیندازید.
- عقب‌عقب راه نروید، و به‌سمت عقب خم نشوید.
- تا بهبودی تعویض مفصل لگن به روش قدامی روی شکم دراز نکشید.
- تصور کنید خطی درست از وسط بدنتان می‌گذرد! سعی کنید پاهایتان از این خط فرضی عبور نکنند.
- وقتی روی صندلی نشسته‌اید، پاهایتان را روی هم نیندازید.
- وقتی دراز کشیده‌اید، مچ پاهایتان را ضربدری نگذارید.
- وقتی روی تخت‌خواب دراز کشیده‌اید، بهتر است بالشی بین زانوهایتان بگذارید.
- بعد از تعویض مفصل ران قدامی سوار ماشین شدن ایرادی ندارد. اما توصیه می‌شود در مسافت‌های طولانی یا در ترافیک، حداقل ساعتی یک‌بار پیاده شده و راه بروید.
چگونه بعد از تعویض مفصل لگن قدامی از پله‌ها بالاوپایین برویم؟
از پله‌ها به‌آرامی بالاوپایین بروید. توصیه مهم اینکه حتما چراغ‌ها را روش بگذارید تا خدای‌ناکرده نیفتید. اگر امکانش هست، از آشنایی بخواهید مراقبتان باشد.
برای استفاده از پله‌ها بعد از عمل جراحی تعویض مفصل ران قدامی حتما این روند را رعایت کنید:
- ابتدا پای سالمتان را بالا بگذارید. سپس پای آسیب‌دیده را تا همان سطح بالا بیاورید. بعد هم عصایتان را بالا ببرید.
- برای پایین رفتن، برعکس این کار را انجام بدهید. ابتدا عصا را روی پله پایینی قرار بدهید. سپس پای آسیب‌دیده را تا همان سطح پایین بیاورید. در نهایت هم پای سالم را کنار پای آسیب‌دیده بگذارید.
جمع‌بندی
دوره ریکاوری عمل تعویض مفصل لگن قدامی برای هر فردی متفاوت است. شاید برای بعضی‌ها چند هفته، و برای برخی دیگر چند ماه طول بکشد. اما مطمئن باشید طی این دوره، پزشک و فیزیوتراپیست، همه تلاش خود را می‌کنند تا شما به توان حداکثری خود دست پیدا کنید.
دکتر سید علیرضا امین جواهری، جراح و متخصص ارتوپدی، و فوق‌تخصص جراحی زانو و لگن از سو‌ئیس، سال‌هاست عمل تعویض مفصل لگن را برای بیمارانی از کشورهای مختلف انجام می‌دهند.
شما هم اگر می‌خواهید ریکاوری عمل تعویض مفصل لگن مطمئنی داشته باشید، و هر چه زودتر بهبودی کامل را به دست بیاورید، می‌توانید برای گرفتن وقت معاینه، همین الان با ما تماس بگیرید.
منابع:
مطالب مشابه
دلایل متعددی می‌توانند موجب بروز درد پا در شب شوند که برخی به سبک زندگی مرتبط بوده و برخی دیگر ناشی از بیماری‌های مختلف هستند. خوشبختانه، روش‌های درمانی متنوعی برای کاهش این دردها وجود دارند.
در کنار مصرف دارو، رژیم غذایی متعادل می‌تواند واکنش‌های التهابی بدن که منجر به درد می‌شوند را کاهش دهد. همچنین، وزن سالم حاصل از تغذیه مناسب، فشار وارده بر مفاصل را کم کرده و سلامت لگن را تقویت می‌کند.
اسپاسم عضلانی (که به آن گرفتگی عضلانی نیز گفته می‌شود) زمانی رخ می‌دهد که عضله شما به طور غیرارادی و اجباری به طور غیرقابل کنترلی منقبض شده و نمی‌تواند شل شود. اسپاسم عضلانی مشکلی کاملاً طبیعی و شایع است و می‌تواند بخشی یا تمام یک عضله یا چند ماهیچه را در یک گروه درگیر کند.
درد پا از زانو به پایین می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. برخی از بیماری‌هایی که ممکن است با درد در این ناحیه شروع شوند شامل تاندونیت، نوروپاتی دیابتی و شین اسپلینت هستند. همچنین، گرفتگی عضلانی نیز می‌تواند باعث ایجاد درد در پا از زانو به پایین شود.
دو نوع اصلی تعویض دوطرفه مفصل لگن وجود دارند: تعویض مرحله‌ای مفصل لگن و تعویض همزمان مفاصل. تعویض دوطرفه مفصل لگن کمتر از تعویض یک‌طرفه رایج است.
پزشک برای تأیید تشخیص و ارزیابی بیشتر مفصل زانو از نظر پارگی مینیسک، تصویربرداری با اشعه ایکس و رزونانس مغناطیسی (MRI) را تجویز می نماید.
در اختلال کوتاهی پا اندازه پاهای بیمار قرینه نیست و مقداری اختلاف در طول پاها وجود دارد. اگر این اختلاف طول کمتر از ۲ سانتی‌متر باشد، به درمان نیاز ندارد اما اگر اختلاف طولی بیشتر از آن باشد، می‌توان با درمان های جراحی این اختلال را مدیریت یا درمان کرد.
تجربه بیمارانی که تعویض مفصل لگن انجام داده اند به شما کمک می کند از واقعیت های زندگی این افراد بعد از عمل و نحوه بازگشت آنها به انجام فعالیت های مورد علاقه شان مطلع شوید تا بتوانید بهترین تصمیم را برای خود بگیرید.
میانگین سنی بیماران تعویض مفصل زانو معمولاً بین 50 تا 80 سال است، سن به‌تنهایی معیار تعیین‌کننده برای انجام جراحی تعویض زانو نیست. بسیاری از عوامل دیگر ازجمله وضعیت سلامت ، مزایای بالقوه جراحی و طول عمر پروتز در نظر گرفته می‌شوند.
. یکی از مهم‌ترین خطرات، افزایش احتمال بروز مشکلات قلبی، به‌ویژه در 90 روز اول پس از جراحی است. مشکلات قلبی که ممکن است پس از جراحی تعویض مفصل رخ دهند شامل حمله قلبی، ایست قلبی و آریتمی یا ضربان قلب نامنظم هستند.