آرتروز میتواند وضعیتی ناتوانکننده باشد که باعث التهاب، درد، سفتی یا از بین رفتن مفصل میشود.
مدیریت درد برای آرتروز معمولاً شامل ورزش و مصرف داروهای مسکن خوراکی است. گزینه دیگر این است که یکی از کرمهای موضعی بدون نسخه (OTC) را برای تسکین درد امتحان کنید.
کرمهای موضعی آرتروز چگونه اثر میکنند؟
کرمهای موضعی آرتروز به گونهای طراحی شدهاند که مستقیماً روی پوست، در ناحیه دردناک، اعمال میشوند. عملکرد آنها ازطریق رساندن مواد فعال به پوست و بافتهای زیرین است. این کرمها با روشهای زیر باعث تسکین درد میشوند:
- احساس خنکی: بسیاری از کرمها حاوی منتول یا کافور هستند که با ایجاد اثر خنککنندگی باعث کاهش درد میشوند.
- احساس گرما: برخی محصولات از موادی مانند کپسایسین برای ایجاد حس گرمکنندگی استفاده میکنند که میتواند به شل شدن عضلات و کاهش سفتی کمک کند.
- خواص ضدالتهابی: مواد فعالی مانند داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) میتوانند التهاب و تورم را کاهش دهند.
بیماران میتوانند با استفاده از این کرمها، بدون عوارض جانبی تسکین پیدا کنند.
داروهای مسکن موضعی چه هستند؟
داروهای ضد درد موضعی ازطریق پوست شما جذب میشوند. رایجترین آنها انواع کرمها یا ژلهایی هستند که بر روی پوست مفاصل دردناک مالیده میشوند. برخی از آنها بهصورت اسپری هستند یا پچی که به پوست شما چسبانده میشوند.

ازآنجاییکه مواد تشکیلدهنده ازطریق پوست جذب میشوند، بهتر است داروهای ضد درد موضعی در مفاصل نزدیک به سطح پوست مانند مفاصل دست و زانو استفاده شوند.
حتما مطالعه کنید : برای درمان آرتروز به چه دکتری مراجعه کنیم
انواع کرمهای آرتروز
انواع مختلفی از کرمهای آرتروز وجود دارند. برخی از آنها برای خرید بدون نسخه در دسترس هستند، در حالی که برخی دیگر نیاز به نسخه دارند.
کرمهای بدون نسخه
طیف گستردهای از کرمهای آرتروز بدون نسخه در داروخانهها و فروشگاههای بهداشتی موجود است. آنها معمولاً حاوی مواد فعال یکسان مشابه یا ترکیبی از مواد هستند، اما ممکن است از نظر قدرت، فرمولاسیون یا نحوه استفاده متفاوت باشند.
داروهای موضعی آرتروز همچنین در سایر فرمولها و نحوههای استفاده نیز موجود هستند، ازجمله:
- ژلها
- اسپریها
- پچهایی که به پوست میچسبند
- کرمهای مالشی
- پمادها
- رولها
انتخاب بهترین فرمول بستگی به نیازهای فرد دارد. هنگام تصمیمگیری برای خرید باید چند نکته را در نظر بگیرید:
کرمها، پمادها و مالشیها ممکن است کثیف و چرب باشند، نفوذشان به پوست بیشتر طول بکشد و رنگ پارچهها را تغییر دهند، اما ارزانتر هستند.
ژلها، اسپریها و رولها معمولاً حاوی فرمولهای تمیزتری هستند، بهراحتی جذب شده و بهسرعت تبخیر میشوند. بااینحال، ممکن است گرانتر باشند.
پچها برای استفاده در قسمتهای بزرگ بدن یا جاهایی که دسترسی به آنها دشوار است مفید هستند. آنها حاوی فرمولهایی هستند که ساعتها درد را تسکین میدهند.
محصولات تجویزی
تنها چند محصول موضعی با نسخه برای تسکین درد آرتروز موجود هستند. همه آنها حاوی ماده فعال دیکلوفناک مانند داروی NSAID هستند و التهاب را کاهش میدهند.
محصولات دیکلوفناک ممکن است بهصورت ژل یا مایع باشند یا به شکل پچ به پوست بچسبند. آنها همچنین بسته به هدف دارای قدرتهای مختلفی هستند.
محصولات تجویزی شامل موارد زیر هستند:
- ژل دیکلوفناک سدیم 1 (Voltaren اما بهصورت عمومی نیز موجود است): بیماران میتوانند از این ماده بر روی هر مفصلی در بدن استفاده کنند، اما بیشتر در مفاصل کوچکتر مؤثر است.
- پچ دیکلوفناک اپولامین 1.3 (Flector): دوبار در روز بر روی ناحیهای که به شدت آسیب دیده است، بمالید.
- دیکلوفناک سدیم 1.5٪ مایع (Pennsaid): بیماران اغلب از آن برای درد آرتروز زانو استفاده میکنند.
- دیکلوفناک سدیم 2٪ مایع (Pennsaid): بیماران معمولاً از آن برای درد آرتروز زانو استفاده میکنند.
حتما مطالعه کنید : راه های درمان آرتروز زانو
از چه مواد اولیهای در کرمها استفاده میشود؟
ترکیبات فعال در داروهای ضد درد موضعی بدون نسخه میتوانند شامل موارد زیر باشند:

- کپسایسین: این پماد مانند فلفل باعث احساس سوزش میشود. کرمهای کپسایسین، سلولهای عصبی شما را از مادهای شیمیایی که برای ارسال پیام درد مهم است، خالی میکنند. بهعنوان نمونه میتوان به Capzasin و Zostrix اشاره کرد. اگر کپسایسین چندین بار در روز استفاده شود، مؤثرتر است. ممکن است دو هفته طول بکشد تا پس از مصرف این کرم احساس آرامش کنید.
- سالیسیلاتها: حاوی ماده تسکیندهنده درد موجود در آسپرین هستند. بهعنوان نمونه میتوان به Aspercreme و Bengay اشاره کرد.
- ضد محرکها: مانند منتول و کافور احساس گرما یا سرمایی را ایجاد میکنند که ممکن است بهطور موقت توانایی شما را در احساس درد آرتروز از بین ببرند. دوباره بهعنوان مثال میتوان به Icy Hot و Biofreeze اشاره کرد.
- داروهای بیهوشی: بیحسی موضعی مانند لیدوکائین باعث ایجاد احساس بیحسی برای کاهش درد میشود. لیدوکائین به شکل کرم، ژل، اسپری یا پچ موجود است. بهعنوان نمونه میتوان LidoPatch و Topicaine اشاره کرد.
این کرمها چقدر تأثیر دارند؟
نظرات درمورد اثربخشی داروهای موضعی بدون نسخه متفاوت هستند. در حالی که بسیاری از بیماران میگویند این محصولات به تسکین درد آرتروز آنها کمک میکند، تحقیقات علمی تنها مزایای کمی را نشان میدهند.
برخی از محصولات در تسکین درد آرتریت همانند دارونما عمل میکنند. درصورت استفاده از کپسایسین با سایر درمانها مانند قرصهای حاوی داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) بهبود بیشتری را تجربه میکنید.
عوارض جانبی کرمها چیست؟
- استفاده از کرمهای کپسایسین میتواند باعث سوختگی یا سوزش پوست شما شود، اما این ناراحتی بهطور کلی در عرض چند هفته پس از استفاده روزانه کاهش مییابد. با این وجود درصورت مشاهده هر یک از این علائم با پزشک خود مشورت کنید تا ببینید آیا باید مصرف این محصول را متوقف کنید یا خیر. بعد از هر بار استفاده، دستان خود را کاملاً بشویید و از دست زدن به چشمها و غشاهای مخاطی خود خودداری کنید. هنگام استفاده از پماد ممکن است لازم باشد از دستکش لاتکس استفاده کنید.
- اگر به آسپرین حساسیت دارید یا داروهای رقیقکننده خون مصرف میکنید، قبل از استفاده از داروهای موضعی حاوی سالیسیلات با پزشک خود مشورت کنید. همچنین استفاده بیشازحد میتواند سمی باشد.
- از کرمهای موضعی بر روی پوست زخم یا تحریکشده یا همراه با با پد گرمکننده یا بانداژ استفاده نکنید.
- واکنشهای آلرژیک نیز ممکن است رخ دهند. درصورت داشتن علائم واکنش آلرژیک شدید مانند کهیر، مشکل در تنفس، بسته شدن گلو، تورم لب، زبان یا صورت، باید استفاده از محصول را متوقف کنید و بهدنبال مراقبتهای اورژانسی باشید یا فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
حتما مطالعه کنید : ورزش برای درمان آرتروز زانو
آیا محصولات ضد درد موضعی با نسخه داده میشوند؟
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (Nonsteroidal-Anti Inflammatory Drugs) یا بهاختصار NSAIDها، داروهایی هستند که درد را تسکین میدهند. آسپرین و ایبوپروفن دو نمونه از رایجترین آنها هستند.
ازآنجاییکه این داروها برای درمان التهاب و دردهای خفیف تا متوسط مصرف میشوند، درمان رایجی برای دردهای آرتروز، گرفتگی قاعدگی و حتی آسیبهای ورزشی به حساب میآیند.
البته داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی خوراکی ممکن است معده را تحریک کنند، اما انواع موضعی این داروها ریسک کمتری برای تحریک معده فرد مبتلا دارند.
سازمان غذا و داروی (Food and Drug Administration) ایالات متحده، چند داروی موضعی حاوی دیکلوفناک NSAID را با نامهای تجاری مختلف، برای درمان آرتروز مفاصل نزدیک به سطح پوست، مانند دست و زانو تأیید کرده است.
از طرف دیگر، بعضی مطالعات حاکی از آن هستند که بسیاری از کرمها، پمادها و ژلهای حاوی NSAIDها به همان خوبی داروهای خوراکی عمل میکنند.
برای افرادی که سنوسالی از آنها گذشته، یا کسانی که به هر علتی نمیتوانند داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی خوراکی را مصرف کنند، انواع موضعی آنها تجویز میشوند.

توصیه مهم اینکه هیچکدام از این داروهای ضدالتهابی را بدون مشورت و تجویز پزشک مصرف نکنید؛ چون عوارض جانبی آنها و تداخلی که ممکن است با سایر داروهایتان داشته باشند، حتماً باید بررسی شوند.
برای نمونه، سازمان غذا و داروی ایران، زیر نظر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی در اطلاعیه شماره 120 خود، درباره عوارض مصرف این دسته دارویی در هفته بیستم بارداری و بعد از آن هشدار داده و آورده است:
«مصرف NSAIDها در هفته 20 بارداری و بعد از آن ممکن است به مشکلات کلیوی با شیوع نادر، اما جدی در جنین منجر شود».
نکات کاربردی برای حداکثر تسکین درد
نحوه استفاده صحیح از کرم به دستیابی به بهترین نتیجه کمک میکند. در اینجا نکاتی برای به حداکثر رساندن تسکین درد آورده شدهاند:
- تمیز کردن ناحیه: قبل از استفاده از کرم، ناحیه مورد نظر را کاملاً بشویید تا آلودگی و چربیهایی که میتوانند مانع جذب شوند، پاک گردند.
- استفاده به مقدار لازم: مقدار کافی از کرم را برای پوشاندن کل ناحیه درد استفاده کنید. مالش آرام آن میتواند جذب را افزایش دهد.
- شستن دستها پس از استفاده: برای جلوگیری از انتقال کرم به نواحی دیگر، دستان خود را پس از استعمال کرم کاملاً بشویید.
- پیروی از دستورالعملها: همیشه به دستورالعملهای محصول درمورد دفعات استفاده و مقدار مصرف پایبند باشید.
اجرای این نکات میتواند به نتایج بهتر و استراتژی مؤثرتر برای مدیریت درد منجر شود. برای نتایج بهینه، بهتر است کرم را پیش از فعالیتهای فیزیکی یا دورههای افزایش ناراحتی استفاده کنید. استفاده از کرم قبل از ورزش میتواند به گرم شدن مفاصل و عضلات کمک کند و بهطور بالقوه خطر آسیب را کاهش دهد. به همین ترتیب، استفاده از آن قبل از خواب ممکن است به کاهش درد در طول شب و درنتیجه خواب راحتتر کمک کند. حفظ روالی ثابت در استفاده از کرم میتواند به شما کمک کند تا متوجه شوید چه کرمی برای شما بهتر عمل میکند؛ زیرا پاسخهای فردی به این کرمها میتوانند بهطور قابل توجهی متفاوت باشند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
بیمارانی که درد شدید یا مزمن، التهاب یا هرگونه ناراحتی دارند باید با پزشک صحبت کنند.
همچنین در صورتی که هنگام استفاده از کرمهای آرتروز دچار تحریک شدید یا مداوم پوستی شدید، باید با پزشک مشورت کنید. اگر داروهای بدون نسخه (OTC) اثر نکنند یا با گذشت زمان اثربخشی کمتری داشته باشند نیز بهتر است از مشاوره پزشکی بهرهمند شوید.
بیماری که دارای شرایط زیر است باید قبل از استفاده از کرم با پزشک یا داروساز مشورت کند:
- بیماری دیگر
- آلرژی به مواد موضعی (مانند سالیسیلاتها)
- پوست حساس
- باردار بودن یا شیردهی
جمعبندی
یافتن بهترین کرم آرتروز مستلزم درک شرایط، بررسی گزینههای موجود و انتخاب محصولی است که نیازهای فردی را برآورده کند. فرقی نمیکند درمانهای تجویزی قوی یا راهکارهای بدون نسخه را انتخاب کنید، در هر صورت کرم مناسب میتواند تسکین قابلتوجهی از درد آرتریت فراهم کند.
با در نظر گرفتن مواد تشکیلدهنده کلیدی و پیروی از نکات کاربردی میتوانید از مزایای کامل درمانهای موضعی بهرهمند شوید. توجه داشته باشید همیشه پیش از انتخاب محصول با متخصص مشورت کنید تا بتوانید محصولی ایمن و متناسب با شرایط خود تهیه کنید.
منابع