تعویض مفصل ران از رایج‌ترین عمل‌های جراحی در دنیاست. البته روش‌های مختلفی برای انجام این عمل وجود دارند. با تکامل دانش و تجهیزات ارتوپدی، این روش‌ها کمتر از گذشته تهاجمی هستند. بهبودی هم خیلی سریع‌تر حاصل شده و نتیجه جراحی موفقیت‌آمیزتر است. در این مقاله وب‌سایت دکتر علیرضا امین جواهری، انواع عمل تعویض مفصل لگن یا ران را بررسی کرده، و مزایا و معایب‌شان را توضیح می‌دهیم.
چند نوع جراحی تعویض مفصل ران وجود دارد؟
مفصل ران یا مفصل لگن قسمتی از ساختار لگن انسان است. استخوان لگن حلقوی است. بالای این استخوان به ستون مهره‌ها، و پایین آن به دو استخوان ران وصل می‌شود.
پس در هر طرف استخوان لگن، یک مفصل ران قرار دارد. این مفصل تنه انسان را به قسمت تحتانی بدن متصل کرده، و در حفظ تعادل بدن انسان هنگام ایستادن و راه رفتن، کمک می‌کند.
ساختار حرکتی مفصل ران چگونه است؟ توپی که بالای حفره، درست روی استخوان ران قرار گرفته، حرکت آزادانه و چرخش به این‌سو و آن‌سو را ممکن می‌کند.
در عمل جراحی تعویض مفصل ران یا لگن، جراح ارتوپد آن توپ و حفره طبیعی، ولی آسیب‌دیده را برداشته، و به‌جایشان مفصل مصنوعی از جنس‌های مختلفی، از جمله فلز و پلاستیک قرار می‌دهد.
این مفصل مصنوعی یا همان پروتز، حرکت مفصل ران را طبیعی کرده، و بعد از گذراندن دوره بهبودی کامل، مفصل ران می‌تواند به‌راحتی حرکت کند.
این عمل جراحی که توضیح دادیم، به روش‌های مختلفی انجام می‌شود. هر روشی هم مزایا و معایب خودش را دارد. در ادامه به تک‌تک این روش‌ها می‌پردازیم.
البته با تکامل ارتوپدی، و پیشرفت فناوری‌های مرتبط، روش‌هایی که امروزه برای این عمل به کار می‌روند، کمتر از گذشته تهاجمی هستند. بهبودی خیلی سریع‌تر حاصل شده و نتیجه جراحی هم موفقیت‌آمیزتر است.
روش تعویض کامل لگن
در روش تعویض کامل لگن (Total Hip Replacement)، جراح ارتوپد مفصل ران را برداشته، و ایمپلنت مصنوعی را جایگزین می‌کند. البته این روش را می‌توان به‌صورت جایگزین کامل یا تعویض نیمه انجام داد.
شاید روش تعویض مفصل لگن به‌طور کامل کمی پیچیده به نظر برسد، اما یکی از رایج‌ترین عمل‌های ارتوپدی است.
روش تعویض جزئی لگن
در روش تعویض جزئی لگن (Partial Hip Replacement) برخلاف تعویض کامل مفصل، کل ساختار عوض نمی‌شود.
در این روش فقط توپ مفصل جایگزین می‌شود. تعویض مفصل ران جزئی، به‌طور معمول برای افراد مسن توصیه می‌شود که پس از زمین خوردن، دچار شکستگی لگن شده‌اند.
روش اصلاح مفصل لگن
جراحی اصلاح مفصل ران (Hip Revision Surgery) گاهی اوقات با نام جایگزینی دوباره لگن (Repeat Hip Replacement) هم شناخته می‌شود.
این روش جراحی مفصل ران برای مواقعی است که مفصل مصنوعی شل یا فرسوده شده، یا دچار عفونت شده باشد. یعنی عمل تعویض مفصل ران تکرار خواهد شد.
روش آرتروپلاستی لگن
آرتروپلاستی لگن (Hip Arthroplasty) اصطلاحی پزشکی برای همان تعویض مفصل ران است. یعنی هیچ تفاوتی بین آرتروپلاستی لگن و جراحی تعویض مفصل لگن وجود ندارد!
هدف این عمل جراحی، چه با نام آرتروپلاستی لگن گفته شود و چه تعویض مفصل لگن، در هر صورت تسکین درد، و بهبود دامنه حرکتی بیمار است.
حتما بخوانید: آرتروپلاستی چیست؟
روش لایه‌برداری لگن
لایه‌برداری لگن (Hip Resurfacing) یکی از انواع جراحی تعویض مفصل ران است که استخوان کمتری از مفصل می‌گیرد. این روش فقط در جوان‌ترهایی مؤثر است که استخوان‌های قوی دارند.
البته روش لایه‌برداری لگن، طی سال‌های اخیر رواج کمتری داشته، و فقط در تعداد معدودی از بیمارستان‌ها در سرتاسر دنیا انجام می‌شود.
روش جراحی کم‌تهاجمی لگن
در روش جراحی کم‌تهاجمی لگن (Minimally Invasive Hip Surgery)، جراح ارتوپد یک یا چند برش کوتاه روی مفصل ران ایجاد می‌کند.
هدف از این روش جراحی مفصل لگن، کاهش درد و تسریع زمان بهبودی است. البته این عمل برای همه بیماران مناسب نیست.
چند رویکرد در جراحی تعویض مفصل ران وجود دارد؟
جراح ارتوپدی که عمل تعویض مفصل ران را انجام می‌دهد، می‌تواند از جلو یا عقب به استخوان لگن بیمار دسترسی پیدا کند. بر این اساس دو رویکرد برای تعویض مفصل لگن وجود دارد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.
تعویض مفصل ران به روش خلفی
در روش خلفی (Posterior Hip Replacement)، جراح ارتوپد از پشت استخوان، به مفصل ران دسترسی ایجاد می‌کند.
در این روش جراحی، هیچ ماهیچه‌ای بریده نمی‌شود. همین امر باعث بهبودی سریع‌تر می‌شود. به‌طور معمول آسیب کمتر به عضلات را جزو مزایای تعویض مفصل ران به روش خلفی می‌دانند.
نکته قابل‌توجه اینکه حدود دوسوم همه عمل‌های تعویض مفصل لگن، به روش خلفی هستند. به همین خاطر، می‌توان این روش را رایج‌ترین رویکرد دانست.
تعویض مفصل ران به روش قدامی
در تعویض مفصل لگن به روش قدامی (Anterior Hip Replacement) دسترسی از جلوی باسن ایجاد می‌شود. این روش برای به حداقل رساندن آسیب به عضلات اطراف و تسریع زمان بهبودی است.
طی سال‌های اخیر، این روش برای حفظ بهتر عضله رواج یافته است. جراحان ارتوپدی که این رویکرد را به کار می‌برند، بهبودی سریع‌تر را جزو مزایای آن می‌دانند. احتمال لنگی بیمار هم بسیار کاهش می‌یابد.
یکی دیگر از مزایای روش قدامی، این است که نیازی به رعایت احتیاط‌های خاص روش خلفی، مانند خم نشدن 90درجه‌ای یا روی‌هم نینداختن پاها ندارد.
دلیل این تفاوت احتیاطی بعد از دو روش قدامی و خلفی، در این است که خطر دررفتگی لگن و ایجاد اختلاف در طول پاها، در جراحی به روش قدامی، خیلی کمتر است.
البته هر دوی این روش‌های تعویض مفصل ران درصد موفقیت بالایی دارند. بهتر است بیش از آنکه روی انتخاب روش تمرکز کنید، به تجربه و شهرت جراح ارتوپد در عمل‌های موفقیت‌آمیز توجه کنید.
جمع‌بندی
در این مقاله وب‌سایت دکتر امین جواهری، انواع جراحی‌های تعویض مفصل ران را بررسی کردیم. اما انتخاب بهترین روش برای تعویض لگن، بر اساس سن بیمار، مقدار فعالیت او و وضعیت عمومی سلامتش، و البته تجربه پزشک جراح تعیین می‌شود.
دکتر علیرضا امین جواهری، جراح و متخصص ارتوپدی، و فوق‌تخصص جراحی زانو و لگن از سو‌ئیس، سال‌هاست عمل تعویض مفصل لگن را با درصد موفقیت بالایی انجام می‌دهند. شما هم اگر می‌خواهید جراحی مطمئنی داشته باشید، و هر چه زودتر بهبودی کامل را به دست بیاورید، می‌توانید برای گرفتن وقت معاینه، همین الان با ما تماس بگیرید.
منابع:
مطالب مشابه
زانودرد، درد یا ناراحتی است که در داخل یا اطراف مفصل زانو احساس می‌شود. محل احساس درد زانو و درمان آن معمولاً به این بستگی دارد که کدام قسمت از مفصل و چرا آسیب دیده است.
با افزایش سن، درد زانو به‌طور طبیعی ایجاد می‌شود. بااین‌حال، سن تنها عامل پشت زانودرد نیست. امروزه حتی افراد 30 تا 40 ساله نیز درد زانو را تجربه می‌کنند که بیشتر به‌دلیل اضافه‌وزن و سبک زندگی کم‌تحرک است.
گاباپنتین به ندرت برای درمان آرتروز تجویز می‌شود. بااین‌حال، ممکن است زمانی تجویز شود که سایر داروها شکست خورده باشند، یا کسی نتواند سایر درمان‌های توصیه‌شده را مصرف کند.
اگر آرتروز دارید، باید بدانید رژیم غذایی تأثیر قابل توجهی بر سلامتی شما می‌گذارد. برخی غذاها مانند شکر، نمک، لبنیات و ... برای آرتروز مضر هستند و اغلب منجر به التهاب، تحریک بیماری و تشدید درد می‌شوند.
عدم درمان روماتیسم مفصلی اثرات گسترده‌ای بر روی بدن می‌گذارد. این بیماری علاوه بر مفاصل بر پوست، مغز، قلب و سایر نواحی نیز تأثیر می‌گذارد. در عین حال مصرف داروهای مختلف نیز می‌تواند عوارض جانبی دیگری در سراسر بدن ایجاد کند.
روماتیسم به علت های مختلف ازجمله افزایش سن، ژنتیک، رژیم غذایی نامناسب، عدم تحرک و ... اتفاق میفتد. آرتریت روماتوئید (روماتیسم) نوعی بیماری خودایمنی است که می‌تواند باعث درد، تورم و سفتی مفاصل شود.
قرص و دارو‌هایی که برای درمان روماتیسم مفصلی استفاده می‌شود نقش اساسی در کنترل پیشرفت و علائم این بیماری دارند. شروع درمان بلافاصله پس از تشخیص مؤثرتر است و بهترین مراقبت‌های پزشکی، ترکیبی از داروهای آرتریت روماتوئید با روش‌های درمانی دیگر است.
انواع بیماری‌های روماتیسمی بیماری‌هایی هستند که گروه‌های سنی مختلف را تحت تأثیر قرار می‌دهند و ازنظر شدت در افراد مختلف به‌شکلی متفاوت بروز پیدا می کنند. اختلالات روماتیسمی به دو دسته التهابی و غیرالتهابی تقسیم می‌شوند که در این مطلب به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
تمرینات ورزشی برای اصلاح زانوی ضربدری به فرد در درمان پای ضربدری کمک می‌کند. این تمرینات به‌عنوان یکی از مؤثرترین روش‌های درمانی برای اصلاح زانوی ضربدری در نظر گرفته می‌شود.
تنها راه کاهش درد آرتروز زانو مصرف داروها نیست. بلکه می‌توانید با تغییری اندک در سبک زندگی خود به کاهش درد ناشی از آرتروز زانو و بهبود کیفیت زندگی کمک کنید.