ورم پا بعد از جراحی تعویض مفصل زانو- علت و راه های درمان آن

عمل جراحی تعویض مفصل زانو در اکثر مواقع موفقیت آمیز بوده و بیماران به نتیجه دلخواه خود از عمل می رسند و این عمل با رضایتمندی اکثر بیماران همراه می باشد. یکی از مهم ترین و موثرترین تاثیرات جراحی تعویض مفصل زانو برطرف شدن درد ناشی از عارضه آرتریت می باشد.

طی سال های اخیر تحقیقات زیادی در رابطه با تعویض مفصل زانو صورت گرفته است و علاوه بر آن طول عمر مفصل های مصنوعی نیز افزایش یافته است. اما با وجود تمام این مزایا باید به این نکته نیز توجه داشته باشیم که جراحی تعویض مفصل زانو مانند سایر اعمال جراحی دیگر معایب و عوارض مربوط به خود را دارد و در اکثر مواقع نیز این عوارض قابل درمان و بهبودی می باشند.

دلایل تورم پا و زانو پس از عمل جراحی تعویض مفصل زانو

از شایع ترین مشکلاتی که بعد از تعویض مفصل زانو به وجود می آید ورم پا و کبودی گسترده در اطراف زانو و پامی باشد. در اکثر مواقع نیز این کبودی و تورم به خودی خود و بدون درمان های خاص پزشکی طی چندین هفته برطرف می شود و در صورتی که تورم رفع نشد باید به پزشک جراح مراجعه شود تا بررسی های لازم انجام پذیرد. 

ورم پا بعد از جراحی تعویض مفصل زانو یکی از مشکلاتی است که اغلب بیماران با آن مواجه می شوند و پرسش های بسیاری نیز در این زمینه ایجاد می شود. تورم واکنش طبیعی بدن به هر نوع عدم تعادل شیمیایی است که در داخل سلول ها و یا بافت های بدن رخ می دهد. این عدم تعادل ممکن است ناشی از بروز عفونت در ناحیه جراحی شده باشد. ابتلای بیمار به سایر بیماری ها، مصرف برخی داروها و آسیب های مکانیکی نیز در ایجاد تورم پس از جراحی دخیل هستند.

حتما بخوانید: مراقبت‌های بعد از عمل تعویض مفصل زانو 

ورم زانو یعنی بزرگ شدن بخشی از بدن به علت تجمع بیش از حد مایع درون مفصلی در آن ناحیه از بدن. تورم ناشی ازجراحی تعویض مفصل زانو از نوع استرس مکانیکی می باشد و پس از گذشت چند هفته پس از عمل نیز ممکن است همچنان وجود داشته باشد. فرایند بهبود تورم پا تا حد زیادی به فعالیت و تحرک بیمار بستگی دارد.

اکثر بیمارانی که بعد از تعویض مفصل زانو دچار ورم پا شده اند وضعیت خود را به این صورت شرح می دهند که هنگامی که از خواب برمی خیزند مشکل و ناراحتی خاصی در پای خود احساس نمی کنند. ولی شب هنگام زمانی که قصد رفتن به تختخواب را دارند و خود را برای خواب آماده می کنند ورم و پف زیادی را در زانوی خود مشاهده می کنند.

درمان ورم پا بعد از تعویض مفصل زانو

ورم پا یکی از اصلی ترین درد زانو بعد از جراحی تعویض مفصل زانو است که می تواند باعث کاهش دامنه حرکتی بیمار نیز بشود. توجه داشته باشید که دوره نقاهت و بهبودی جراحی تعویض مفصل زانو طولانی بوده و بیشتر از مدتی است که بیمار تصور می کند. 

هر گاه آسیب کوچکی به بدن وارد می شود بافت های آن قسمت از بدن تحت فشار زیادی قرار می گیرند و خیلی ضعیف می شوند. بنابراین ترمیم مجدد آن ها زمان بر خواهد بود.

در جراحی تعویض مفصل زانو هم آسیب مکانیکی زیادی به زانو و بافت های اطراف آن وارد می شود. این آسیب شامل برش پوست و گوشت و جداسازی عضله زانو است.علاوه برآن نیز آسیب های ناشی از مته به استخوان های اطراف مفصل زانو صدمات زیادی وارد می کند. بدیهی است که ترمیم و بهبودی مجدد این بافت های آسیب دیده زمان خاص خود را می طلبد.

در اکثر موارد حتی اگر ساختار سلولی زانو نیز بهبود یافته باشد به دلیل تضعیف ماهیچه ها و عضلات زانو در اثر جراحی فرد دچار محدودیت حرکتی می شود و قادر به حرکت زانوی خود به تمام جهات نمی باشد.

زیرا وقتی که ماهیچه های فرد ضعیف شوند عملکرد خود را  از دست می دهند و فشار ناشی از فعالیت های روزانه به بافت ها و سایر ساختار زانو اعمال می شود و این فشار مکانیکی وارده بر زانو نیز می تواند منجر به تورم و پف کردن مفصل زانو شود. 

در واقع می توان این طور بیان کرد تا زمانی که ماهیچه های زانو توانایی خود را به دست نیاورده اند ورم زانو ادامه دارد. به همین خاطر جهت سریع تر شدن روند درمان و بهبودی خود باید تحت نظر پزشک متخصص تحرک کافی داشته باشید و گمان نکنید به دلیل اینکه زانوی خود را جراحی کرده و احساس درد می کنید باید دائما استراحت کرده و هیچ گونه فعالیتی نیز نداشته باشید.

بلکه باید تحت نظر متخصص ارتوپد یا یک فیزیوتراپیست ماهر حرکات ورزشی مناسب را انجام داده و به افزایش قدرت عضلات و دامنه حرکتی خود کمک کنید تا زانوی شما بتواند عملکرد خود را بازیابد. در این صورت تورم زانوی شما نیز به تدریج برطرف خواهد شد و دقیقا به همین علت است هنگامی که از خواب بیدار می شوید زانوی شما ورم ندارد.

زیرا وقتی که می خوابید بافت های داخل زانو نیز استراحت می کنند و در طول روز نیز به دلیل فشارهای وارده بر زانو تورم افزایش یافته و زانوی شما دردناک می گردد.

روش های درمان ورم پا بعد از تعویض مفصل زانو

توجه داشته باشید که طول درمان تعویض مفصل زانو برای هر فردی متفاوت می باشد و بستگی به وضعیت بیمار  وعلت جراحی و میزان تحرک او دارد. به این معنی که نمی توان روشی را ارائه کرد که با انجام آن بتوان دوره درمان را کوتاه تر کرد. اما با استفاده از برخی اقدامات می توان این فرایند طبیعی را کمی سرعت بخشید و به نتیجه ای مطلوب از جراحی دست یافت.برخی از این اقدامات عبارتند از :

- تمرینات و حرکات بازتوانی

زمانی که از بیمارستان ترخیص شدید و به منزل برگشتید باید طبق دستورات پزشک جراح خود عمل کنید و تمام نکات ارائه شده توسط پزشک را دقیقا رعایت نمایید و کوچک ترین سهل انگاری در انجام دستورات پزشک می تواند موجب بروز برخی آسیب های مجدد به زانوی شما شود.

در ابتدا حین انجام حرکات ورزشی ممکن است احساس درد داشته باشید و قادر به ادامه انجام تمرینات نباشید. اما باید بدانید که روند درمان شما تا حدی به میزان تحمل درد شما بستگی دارد. بنابراین انجام تمرینات توان بخشی را جدی بگیرید و با وجود اینکه این تمرینات ممکن است در ابتدا سخت باشد و شما را دچار ناامیدی کند اما در نهایت نتیجه ای مطلوب و خوشایند برای شما به همراه دارد.

- استفاده از کمپرس یخ

ورم پا و زانو بعد از تعویض مفصل زانو ممکن است سه الی شش ماه به طول بیانجامد. از همین رو برای کاهش تورم و درد در این مدت به بیمار توصیه می شود که روزی چند بار با قرار دادن کیسه یخ روی ناحیه جراحی شده درد خود را تسکین دهد. در صورتی که کمپرس یخ موثر نبود می توانید با پزشک خود مشورت نمایید. ممکن است ایشان کمپرس گرم را به شما پیشنهاد کند.

- تغییر سبک زندگی

مطمئنا تنها کسی که می تواند به شما در به دست آوردن سلامتی تان کمک کند خود شما هستید. سعی کنید جهت تسریع روند درمان خود تغییراتی را در شیوه زندگیتان اعمال کنید. به عنوان مثال اگر سیگار می کشید آن را کنار بگذارید. زیرا سیگار باعث بروز عوارضی در سیستم عروقی شما شده و روند درمان شما را کند می کند و باعث می شود تورم پای شما نیز دیرتر رفع شود.

علاوه بر سیگار مصرف مشروبات الکلی نیز اثرات سوئی بر بدن می گذارد و باعث طولانی تر شدن  درمان نیز می شود. از طرفی هم نوشیدنی ها با داروهای مسکنی که مصرف می کنید تداخل داشته و منجر به بروز عوارضی ناخواسته در بدن شما می شود.

وزن خود را تا جایی که می توانید متعادل نگه دارید و در صورت اضافه وزن آن را کاهش دهید. زیرا هر چه وزن شما کمتر باشد فشار کمتری نیز روی زانوهای شما اعمال شده و باعث تسریع روند بهبودی شما می شود.

انجام ورزش هایی سبک مانند پیاده روی، شنا و دوچرخه سواری نیز بعد از تعویض مفصل زانو بسیار مفید می باشد. تا حد امکان سعی کنید از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید. در مسیرهای سراشیبی راه نروید و هنگام بالا رفتن از پله ها نیز دقت کافی داشته باشید و پله ها را دوتا یکی نکنید.

همچنین هنگام بالا رفتن از پله ها نیز از نرده کمک بگیرید یا به دیوار تکیه کنید. زیرا عضلات زانوی شما پس از جراحی هنوز توانایی کافی برای تحمل وزن شما را به دست نیاورده اند و ممکن است موجب بهم خوردن تعادل شما شود. هنگام نشستن و بلند شدن نیز احتیاط کافی داشته باشید و به آرامی بلند شوید و حتما از دست خود کمک بگیرید و تمام وزن خود را روی زانوی خود نیندازید.

- در صورتی که می خواهید جراحی دندان یا هر نوع جراحی دیگری انجام دهید پزشک خود را در جریان قرار دهید

پس از تعویض مفصل زانو چنانچه اگر می خواهید اقدام به درمان های پزشکی و جراحی بکنید حتما به پزشک خود اطلاع دهید. در این صورت پزشک با تجویز آنتی بیوتیک برای شما از بروز عفونت های احتمالی که ممکن است در حین جراحی به آن مبتلا شوید پیشگیری می کند. زیرا وارد شدن هر گونه عفونت به بدن باعث عفونت مفصل زانوی شما شده و ممکن است عواقب جبران ناپذیری برای شما به دنبال داشته باشد. البته برخی عفونت ها قابل درمان بوده و با مصرف دارو برطرف می شوند. اما برای درمان برخی دیگر در صورت شدید بودن ممکن است نیاز به جراحی مجدد باشد تا پزشک مفصل زانو را پاکسازی کند.