راه های درمان خشکی مفصل لگن

آناتومی مفصل لگن

به محدودیت در به حرکت در آوردن مفصل لگن، خشکی مفصل لگن می گویند؛ در این حالت بیمار نمی تواند مفصل خود را به راحتی حرکت بدهد و احساس می کند مفصل انعطاف پذیری و نرمی گذشته خود را از دست داده است.

قبل از بررسی علت و راه های درمان خشکی مفصل لگن ، بهتر است کمی با ساختار و ویژگی های مفصل لگن و وظایف آن آشنا شوید.

مفصل ران یا هیپ یکی از بزرگترین و مهمترین مفاصل بدن بوده و از دو قسمت عمده تشکیل شده است. یک گوی یا کره که به آن سر استخوان ران میگویند و در واقع قسمت بالایی استخوان ران است و یک کاسه گود که قسمتی از استخوان لگن بوده و به آن استابولوم میگویند.

انحنای این گوی و کاسه کاملا با یکدیگر هماهنگ هستند بطوریکه گوی میتواند براحتی در هر جهتی در درون کاسه حرکت کند و همین امر موجب میشود مفصل ران دامنه حرکت زیادی در جهات مختلف داشته باشد.

سطح داخلی حفره استابولوم و سطح خارجی یا رویی سر استخوان ران با لایه ای به نام غضروف پوشاننده شده است. یکی از اصلی ترین وظایف این لایه غضروفی تسهیل حرکت در مفصل ران یا هیپ است. غضروف مفصلی با ایجاد یک لایه صاف و لغزنده موجب می شود تا استخوان های تشکیل دهنده مفصل به راحتی و با اصطکاک کمتر روی یکدیگر حرکت کنند.

علاوه بر غضروف، مایع شفاف و غلیظ و لزج مانندی به نام مایع سینوویال وجود دارد که با لزج و لیز کردن غضروف مفصل ران حرکت مفصل را راحتر می کند.

رباط ها، کپسول مفصل، بورس ها از دیگر اجزای تشکیل دهنده مفصل لگن هستند که هر یک به نوبه ای حرکت مفصل را تسهیل می بخشد.

علت خشکی مفصل لگن چیست؟

خشکی مفصل لگن زمانی رخ می دهد که یکی از اجزای مفصل لگن همچون غضروف، مایع سینوویال، رباط ها، بورس ها و ... آسیب ببیند در این صورت بیمار در هنگام حرکت دادن پای خود درد شدیدی در ناحیه لگن خود احساس می کند.

از جمله مهم ترین دلایل و بیماری هایی که موجب خشکی مفصل لگن می شود می توان:

آسیب دیدن مفصل لگن

مفصل لگن یکی از بزرگترین مفاصل بدن است که فعالیت زیادی دارد و به علت همین فعالیت زیاد بیشتر از دیگر مفاصل دچار آسیب دیدگی می شود. از معمول ترین مشکلات و آسیب های لگن که موجب خشکی مفصل می شود. عبارتند از:

• التهاب بورس های لگن یا بورسیت لگن
• پارگی رباط ها یا لیگمان های اطراف مفصل لگن
• شکستگی استخوان لگن یا ران
• افزایش یا کاهش مایع سینویال مفصل لگن
• رشد بافت سینوویال درون مفصل

آرتروز یا ساییدگی مفصل لگن

آرتروز لگن یا ساییدگی لگن مهم ترین بیماری غضروفی این مفصل است که به آن استئوآرتریت نیز میگویند. در این بیماری غضروف مفصلی نازک و خراب می شود به دنبال آن استخوان اطراف مفصل هم دچار تخریب و سایش می گردد.  مهم ترین علامت ساییدگی مفصل لگن، درد کشاله ران به همراه لگنش و خشکی در مفصل لگن است.

اگرچه هیچ درمانی برا ی ازبین رفتن علت آرتروز لگن وجود ندارد اما بوسیله اقدامات درمانی میتوان درد حاصل ازاین بیماری را کنترل کرد و بیمار میتواند فعالیت های روزانه خودرا که به علت درد آرتروز لگن مختل شده را از سر گیرد

بالا رفتن سن

با افزایش سن و با شروع روند پیری، همانگونه که پوست چروکیده میشود و رنگ مو به سفیدی میگراید تغییراتی در غضروف مفصلی و دیگر اجزای مفصل اتفاق میفتد که مهمترین آنها نازک شدن لایه غضروفی و ضعیف شدن رباط ها و استخوان های اطراف آن است

در این صورت غضروف دیگر آن شادابی و خاصیت ارتجاعی و کلفتی کافی برای محافظت از مفصل را ندارد و  نتیجه آن کاهش حرکت یا خشکی مفصل و درد مفصلی است.

عفونت مفصل لگن

عفونت مفصل لگن در نتیجه ورود میکروب هایی باشد که از قسمت های دیگر بدن به جریان خون شما منتقل می شوند. همچنین عفونت مفصلی ممکن است در نتیجه آسیب دیدگی مستقیماً وارد مفصل شده و آن را آلوده به عفونت کند.

در بیشتر موارد نیز عفونت مفصلی، مفصل زانو را درگیر می کند با این حال همیشگی نبوده و مفصل لگن، شانه ها و دیگر مفاصل نیز ممکن است درگیر شود.

این عفونت به وجود آمده می تواند به سرعت و شدت زیاد غضروف و استخوان داخلی مفاصل را درگیر کرده و به آن ها آسیب جدی برساند. به همین خاطر تشخیص و درمان سریع عفونت مفصلی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است

سیاه شدن سر استخوان ران

سیاه شدن سر استخوان ران یا استئونکروز عارضه ای است که در آن خونرسانی به استخوان ران قطع شده و به دنبال آن استخوان ها می میرند. با فرا رسدن مرگ استخوان ها، استخوان ها دیگر قدرت و توانایی گذشته را ندارند و کم کم شکل کروی آنها تغییر می کند.

بتدریج و با پیشرفت بیماری مفصل دچار خشکی و محدودیت حرکتی شده و بعد از مدتی بیمار لنگش هم پیدا میکند. با تغییر شکل دادن سر استخوان ران، ارتفاع سر کم شده و در نتیجه آن اندام تحتانی کوتاه میشود. این کوتاهی لنگش بیمار و خشکی مفصل را بیشتر میکند.

حتما بخوانید: سیاه شدن سر استخوان ران چگونه درمان می‌شود؟

راه های درمان خشکی مفصل لگن

سفتی و خشکی مفصل لگن نوعی احساس ناراحتی در هنگام حرکت دادن مفصل لگن است که این عارضه انعطاف پذیری ، قدرت  و ثبات پا را از بین می برد.

افراد مبتلا به خشکی مفصل به خوبی نمی توانند حرکت کنند و در موقع راه رفتن نیز مفصلشان گیر می کند و ممکن است صدا بدهد به همین جهت باید هر چه سریعتر تحت درمان قرار بگیرند تا از بدتر شدن شرایط جلوگیری شود.

درمان خشکی مفصل لگن بسته به عواملی نظیر : علت بوجود آمدن آن، سن بیمار، شرایط جسمانی بیمار، چقدر از شروع آن گذشته است؛ متفاوت می باشد. برای مثال درمان خشکی مفصل به دنبال آرتروز کاملا متفاوت است با شکستگی مفصل لگن.

از جمله تکنیک ها و راه های درمان خشکی مفصل لگن می توان به:

تخلیه مایع جمع شدن در مفصل لگن

اگر سفتی مفصل لگن در اثر التهاب ایجاد شده باشد، پزشک آب محل را می‌کشد. برای مثال، پارگی رباط مفصل لگن باعث می‌شود مفصل زانو پر از خون شود. برای کاهش فشار از روی آن قسمت، پزشک توسط سوزن کمی از مایع و خون را خارج می‌کند. با اینکار خشکی مفصل لگن کاهش پیدا می‌کند.

فیزیوتراپی و توانبخشی

فیزیوتراپی نیز برای درمان سفتی و خشکی مفصل لگن مفید است. متخصص فیزیوتراپی با شما کار می‌کند و کم کم دامنه حرکاتتان را افزایش می‌دهد تا حرکاتی که برای کاهش خشکی مفصل مفید است را به شما آموزش دهد. حرکات ورزشی باعث کشش ماهیچه‌ها  و قوی شدن ناحیه اطراف مفصل شده و بدین طریق خشکی مفصل را برطرف می سازد.

از دیگر روش هایی که در فیزیوتراپی برای درمان خشکی مفصل لگن از آن استفاده می شود شامل:

• درمان با لیزر سرد
• تحریک الکتریکی عصب
• اولتراسوند تراپی

دکتر سید علیرضا امین جواهری، جراح و متخصص ارتوپد در تهران، آگاه به دانش روز دنیا، آماده ی ارائه ی خدمات به شما عزیزان می باشد. شما می توانید از طریق شماره های زیر با ایشان ارتباط برقرار نمایید:

شماره های تماس:  09334131004 -  71062400

صفحه اینستاگرام دکتر علیرضا امین جواهری

جراحی

از روش جراحی در مورادی که علت خشکی مفصل عارضه خطرناکی همچون شکستگی لگن باشد و یا خشکی مفصل لگن به کمک هیچ یک از روش های فوقی که به آن اشاره شد درمان نشود؛ از این روش استفاده می شود. در چنین شرایطی بیمار باید هر چه سریعتر تحت عمل جراحی قرار بگیرد.

کاربرد دیگر جراحی برای درمان خشکی مفصل لگن، خارج کردن اجسام اضافی نظیر استخوان یا غضروف رها شده در مفصل است که با برداشتن این اجسام از مفصل، خشکی مفصل به طور کامل برطرف می شود.